مریم سروش - دکتری جامعه شناسی و استادیار پژوهش گروه پژوهشی علوم رفتاری جهاد دانشگاهی فارس
شعله بحرانی - کارشناس ارشد مدیریت فرهنگی و عضو گروه مطالعات فرهنگی جهاد دانشگاهی فارس

با توجه به کاهش شدید نرخ باروری، براساس داده های سرشماری سال ۱۳۹۰، این سوال مطرح می شود که عوامل فرهنگی از جمله سطح دینداری در این وضعیت تا چه حد موثر است و تعداد ایده آل فرزند از نظر زنان متاهل چقدر است و دینداری چه ارتباطی با نگرش به فرزند و نگرش های جنسیتی زنان متاهل دارد. برای پاسخ به این پرسش، با استفاده از روش پیمایشی و پرسشنامه محقق ساخته، این موضوع در بین ۴۰۰ نفر از زنان متاهل شیراز با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بررسی شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که گرچه دینداری رابطه معناداری با تعداد واقعی فرزندان دارد، درباره تعداد ایده آل فرزند وفاق چشمگیری بین زنان متاهل وجود دارد و این امر ارتباطی با میزان دینداری آن ها نداشته است. نگرش به نقش های جنسیتی رابطه معناداری با تعداد ایده آل فرزند داشته است که این رابطه با کنترل متغیرهای زمینه ای هم معنادار باقی می ماند. نتایج تحلیل های چندمتغیره نشان می دهد دینداری سهم ناچیزی در تعیین تعداد فرزند داشته و فقط ۴/۱ درصد از واریانس را تبیین می کند و نکته درخور توجه آنکه تحصیلات به تنهایی تعیین کننده ۴۰ درصد از واریانس تعداد فرزندان است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که کاهش نرخ رشد جمعیت از عوامل فرهنگی نظیر فرایند جهانی شدن و چرخش ارزش های جمع گرایانه به فردگرایانه تاثیر پذیرفته است.

تعداد ایده آل فرزند, تعداد فرزند, دینداری, زنان, نقش های جنسیتی