محمد میرزایی - استاد گروه جمعیت شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
علی یاراحمدی - استادیار بخش جامعه شناسی دانشگاه شیراز

در طول یک قرن اخیر تلاشهای بسیاری برای کاهش مرگ ومیر مادران و کودکان انجام گرفته است که از جمله آن ها میتوان به بهرهمندسازی زنان از مراقبت های سلامت دوران بارداری و حین زایمان اشاره کرد. این مراقبت ها تاثیری عمده در کاهش مرگ ومیر مادر و کودک و بهبود زندگی سالم نوزاد داشتهاند. بر اهمیت این مراقبت ها در کنفرانس های متعدد از جمله کنفرانس جمعیت و توسعه ۱۹۹۴ قاهره تاکید شده است. با وجود تلاش های به کار گرفته شده برای توسعه ی استفاده از مراقبت های سلامت باروری، هنوز عده ی زیادی از زنان از این مراقبت ها استفاده نکرده یا استفاده ی کافی نداشته اند. در این مطالعه نیز با طرح این سوال که چرا تعداد زیادی از زنان از مراقبت های دوران بارداری استفاده نمی کنند سعی می کنیم میزان و عوامل موثر بر استفاده از این مراقبت ها در کشور را مورد مطالعه قرار دهیم. نتایج مطالعه نشان می دهد که به طور کلی ۶/۸ درصد زنان در دوران بارداری خود برای استفاده از این خدمات به هیچ مرکز بهداشتی مراجعه نکرده و ۷ درصد زنان نیز استفاده ی مناسب نداشته اند که با توجه به میزان های اخیر باروری در کشور به طور معمول بیش از صدهزار نفر از زنان حامله را در بر می گیرد. تحصیلات و وضعیت اقتصادی از بین متغیرهای اقتصادی- اجتماعی و رتبه ی تولد از بین متغیرهای جمعیتی، مهم ترین عوامل در تبیین استفاده از مراقبت های سلامت باروری در دوره حاملگی است.

استفاده از خدمات, بهداشت باروری, دوران حاملگی, سلامت بارداری