حسین حاتمی نژاد - عضو هیات علمی دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
علی مهدی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران، پژوهشگر پژوهش های کاربردی مرکزآموزش مدیریت دولتی
معصومه مهدیان بهنمیری - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه گلستان، مدرس دانشگاه پیام نور واحد هادی شهر

چکیده     امروزه مقوله سلامت زیست شهری در پرتو دسترسی به تغذیه سالم و امنیت غذایی با توجه به­رشد روزافزون جمعیت، شهرنشینی، مهاجرت، فقر و حاشیه­نشینی که به­روند غالب جهان، به­ویژه درکشورهای توسعه نیافته تبدیل شده، از اساسی­ترین مسائل مطرح در مباحث جغرافیای پزشکی و توسعه پایدار می­باشد. از این­رو مقاله حاضر با هدف بررسی امنیت غذایی و سلامت تغذیه(مصرف گوشت، شیر، میوه و سبزیجات، به­عنوان مهم­ترین گروه­های غذایی موثر بر سلامت افراد)که مسائل مطرح در زمینه بررسی سلامت زیست افراد است و با تدوین فرضیه به­نظر می­رسد حاشیه­نشینان شادقلی­خان از تنوع غذایی و سلامت تغذیه مناسبی برخوردار نمی­باشند. به­مطالعه موارد مذکور در  یکی از مهم ترین محلات حاشیه نشین شهرقم(شادقلی­خان) می­پردازد. روش مطالعه در مقاله حاضر، بر مطالعات میدانی و تحلیلی-توصیفی استوار بوده و تعداد۳۸۰ پرسشنامه نیز بر اساس مدل کوکران درمیان ساکنین توزیع شد، طوری که نظرات سرپرست خانوارهای محل ه از طریق پرسشنامه به دست آمده است. در ادامه جهت تحلیل پرسش­نامه از نرم­افزار SPSS و آزمون­هایی چون آزمون Chi-Square,Mann-Whitne استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می­دهدکه به­علت ضعف مفرط اجتماعی، فرهنگی، بویژه اقتصادی، ساکنین محله مورد مطالعه، دسترسی مناسبی به امنیت غذایی و سلامت تغذیه ندارند که این عوامل منجر به افت سلامت زیست اهالی ساکن در محل شده است.

واژگان کلیدی: حاشیه نشینی, سلامت زیست, سلامت تغذیه, امنیت غذایی, محله شادقلی خان, شهرقم