محمد زمانیان

به منظور ارزیابی اثر کشت های تاخیری بر عملکرد علوفه ارقام شبدر، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال های ۹۱ - ۱۳۸۹ در کرج اجرا شد. کرت اصلی تیمار تاریخ کاشت های تاخیری در سه سطح (شامل تاریخ کاشت معمول در ۲۴ شهریور و دو تاریخ کاشت تاخیری در ۷ و ۲۱ مهر) و کرت فرعی شامل ده رقم شبدر بود.تجزیه واریانس مرکب عملکرد علوفه نشان داد که اثر سال، تاریخ کاشت، رقم و اثر متقابل این عوامل بر عملکرد علوفه خشک در پاییز، بهار و چین های مختلف معنی دار بود. تاخیر درکاشت باعث کاهش تولید علوفه ارقام شبدردر پاییز و بهار شد، به طوری که میانگین کاهش تولید علوفه در پاییز حدود ۵۰% و در بهار ۳۰% بود . مقایسه میانگین علوفه تولیدی در پاییز و بهار نشان داد که فصل بهار با میانگین تولید ۶۱/۲ تن نسبت به فصل پاییز با میانگین تولید ۱۸/۱ تن در هکتار علوفه خشک برتری داشت. مقایسه میانگین عملکرد در چین ها نشان داد که در چین اول ارقام شبدر ایرانی و شبدر لاکی، در چین دوم شبدر برسیم، در چین سوم شبدر قرمز و در مجموع سه چین شبدر قرمز و شبدر برسیم به ترتیب ۹۱/۱۳ و ۵۳/۱۳ تن در هکتار بیشترین عملکرد علوفه خشک را تولید کردند. به طور کلی بر اساس این نتایج، برای تولید علوفه در پاییز و ابتدای فصل بهار می توان از ارقام زودرس و دارای رشد سریع شبدر لاکی و شبدر ایرانی یک چین با تولید حدود ۹ تن علوفه خشک و در فصل رشد ارقام دیررس شبدر برسیم، شبدر قرمز و شبدر ایرانی با تولید حدود ۱۳-۱۲ تن در هکتار علوفه خشک در نظام های زراعی استفاده کرد.

گونه شبدر, عملکرد علوفه, تاریخ کاشت