حماسه عظیم امام حسین (ع) در ادبیات عربی و فارسی، بازتابی بس گسترده دارد. این حماسه به دلیل ماهیت عزت­مدار و ظلم­ستیز خود، به عنوان الگویی ممتاز در برابر ادیبان و سخنوران قرار گرفت. بسیاری از آن­ها با الگوگیری از این حماسه، نوای پایداری، آزادی و بیداری را در جامعه نواختند. می توان این سروده­ها را در گستره ادبیات تطبیقی، بررسی و تحلیل کرد تا ضمن نقد، نشانه­های پیوند و اختلاف آن­ها روشن گردد.       در نوشتار حاضر، ضمن تبیین بازتاب حماسه عاشورا در گستره ادبیات تطبیقی، سروده­های جواد جمیل و سید حسن حسینی، به عنوان نمایندگان شعر عاشورایی عراق و ایران، مورد تحلیل قرار می گیرد. جمیل، شاعر نام آشنای شعر و ادب امروز عراق، در دفتر شعرش به نام «الحسین لغه ثانیه» (حسین، زبان دوم)، با زبانی نمادین حماسه عاشورا و شخصیت­های موجود در آن را به تصویر می­کشد. حسینی نیز ضمن بهره­گیری فراوان از رمز در مجموعه شعر «گنجشک و جبرئیل»، به بازخوانی این حماسه پرداخته و آن را به حوادث امروز گره می­زند.       از بررسی حاصل، چنین به نظر می­آید که هر دو شاعر در برخی مضامین اشتراک داشته و به دلیل به کارگیری نمادها، گاه شعرشان به ابهام گرایش دارد.

واژگان کلیدی: جواد جمیل, سید حسن حسینی, ادبیات تطبیقی, حماسه حسینی