پوران یوسفی پور کرمانی - مربی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد انار- ایران

گاهی عارفان از یک تناسب و شباهت جزئی حکایت با مفاهیم مورد نظر، متوجه نکته­های تعلیمی ومعانی بلند عرفانی می­شوند و با نگاهی دیگرگونه به شخصیت­ها و حوادث داستان، تفسیر (بلکه تاویل) دیگری - جدای از معانی اخلاقی - از آن ارائه می­کنند؛ همچون نگاه مولانا به برخی از حکایت­های تعلیمی کلیله و دمنه (از جمله حکایت خرگوش و شیر) و تاویل آن­ها. عرفا به دلیل اینکه با حقایق غیر قابل بیان و ناگفتنی سرو کار دارند، نسبت به داستان­های حیوانات توجه خاصی داشته­اند. البته بسیاری از مفاهیم مذهبی و اخلاقی چنین ویژگی­ای دارند که درک آن­ها آسان نیست، اما این مفاهیم کم و بیش مصداقی خارجی دارند و براساس همان مصداق هم  ارزش­گذاری و شناخته می­شوند. این تحقیق به منظور شناخت تاثیر تعلیمی کلیله و دمنه بر روی حکایت خرگوشان مثنوی مولوی انجام گرفته، نتایج به دست آمده نشان می­دهد که تمثیل­های مولانا در انگیزه­ی نوشتن یک حکایت و چگونگی آوردن عبارات حکیمانه، تحت تاثیر کلیله و دمنه هستند.

مولانا, کلیله و دمنه, داستان, خرگوش, فیل