مژگان قربی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ایران.
حسن مومنی - بخش تحقیقات بیماریهای گیاهی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
ورهرام رشیدی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ایران.
فهیمه نظری - بخش تحقیقات بیماریهای گیاهی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
علیرضا احمدزاده - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی شبستر، ایران

بیماری لکه­خرمایی ناشی از قارچ بیماریزای Pyrenophora tritici-repentis یک بیماری مخرب در مناطق تولید گندم در دنیا است. این بیماری در استان های گلستان، مازندران و مناطق شمالی استان اردبیل از شیوع و گستردگی بالایی برخوردار است. به دلیل عدم وجود ارقام مقاوم مناسب در کشور خسارت بیماری بالاست. در این تحقیق ارزیابی مقاومت ۵۰ لاین گندم متعلق به خزانه ۹HLBSN مرکز بین المللی تحقیقات ذرت و گندم سیمیت نسبت به نژاد یک عامل بیماری لکه­خرمایی مورد بررسی قرار گرفت. با وادار کردن جدایه­های قارچی به تولید کنیدیوم­های فراوان، استقرار آلودگی روی گیاهچه های گندم از طریق مایه زنی سوسپانسیون کنیدیوم­های قارچ انجام گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که لاین­های شماره ۱، ۱۷، ۱۸، ۲۲، ۲۵، ۲۹، ۳۳، ۳۴، ۳۵، ۳۶، ۳۷، ۳۸، ۴۴، ۴۵ و ۴۷ واکنش حساسیت و سایر لاین­ها که معادل ۷۰% لاین­های مورد بررسی بود، واکنش مقاومت نشان دادند.  ضمنا میانگین شاخص بیماری در لاین­های مختلف محاسبه و مقایسه گردید. از نظر میانگین شاخص بیماری روی لاین­های مورد ارزیابی، ۱۳ گروه به­دست آمد که به ترتیب دارای ۸، ۸، ۸، ۴، ۳، ۵، ۱۲، ۲۳، ۲۴، ۲۸، ۲۸، ۲۶ و ۲۲ عضو بودند. با توجه به حساسیت اغلب ارقام تجاری کشور به این بیماری، لاین­های مقاوم به دست آمده در این تحقیق منابع مقاومت خوبی برای استفاده در برنامه های به نژادی گندم هستند.

Pyrenophora tritici-repentis, ارزیابی, بیمارگر, گندم, مقاومت