فاطمه دیبا - کارشناسی ارشد مهندسی شیمی، پژوهشکده مهندسی نفت، پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران، تهران، ایران.
بابک مختارانی - استاد، پژوهشکده مهندسی نفت، پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران، تهران، ایران. (مسوول مکاتبات)
رضا پناهی - استادیار، پژوهشکده مهندسی نفت، پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران، تهران، ایران.

زمینه و هدف: یک روش جایگزین و سازگار با محیط زیست جهت پالایش محیط­زیست از آلودگی ها، استفاده از مواد زیست فعال سطحی مشتق شده از میکروارگانیسم ها است. مزیت زیست فعال سطحی، زیست تخریب پذیری، سمیت پایین و اثر بخشی در افزایش تجزیه بیولوژیکی است. برخلاف سورفکتنت های شیمیایی، مواد فعال سطحی تولید شده از میکروب ها به آسانی تجزیه می شوند و به همین دلیل برای کاربردهای زیست محیطی به خصوص زیست پالایی بسیار مناسب­اند. این پژوهش با هدف زیست پالایی و بررسی سینتیک جذب فلزات سنگین( کبالت و کادمیم) و رنگ رودامین B از آب توسط بیوسورفکتنت تولید شده از باکتری سودوموناس آئروژینوزا صورت گرفت. روش بررسی: در این مطالعه از یک باکتری مولد بیوسورفکتنت که از سایت زباله کهریزک در جنوب تهران به عنوان سویه سودوموناس آئرژینوزا HAK۰۲ جداسازی و شناسایی شده جهت تولید زیست فعال سطحی برای حذف آلاینده­ها استفاده شد. تست زتا پتانسیل برای تشخیص بار بیوسورفکتنت تولید شده و استفاده در زیست پالایی انجام شد. میزان حذف رنگ توسط دستگاه UV و حذف فلزات سنگین به وسیله آنالیز ICP_AES انجام گرفت. یافته ­ها: با توجه به بار منفی ماده برای حذف فلزات سنگین و رنگ کاتیونی رودامین B استفاده شد. بیوسورفکتنت تولید شده با سودوموناس آئرژینوزا قادر به حذف ۹۵% رودامینB ، ۴۳%Cd۲+  و ۳۵% Co۲+ شد. بررسی مدل سینتیکی جذب نشان داد با مدل سینتیکی شبه درجه دوم تطبیق بهتری داشت. بحث و نتیجه گیری: زیست پالایی با استفاده از زیست­ فعال سطحی جهت حذف فلزات سنگین و رنگبری روشی سریع و سازگار با محیط زیست می­باشد. این نمونه جهت حذف رودامینB بسیار مناسب است و برای فلزات سنگین Cd۲+ و Co۲+ توانایی متوسط دارد.

رودامین B, زیست پالایی, زیست فعال سطحی, کادمیوم, کبالت و مدل سینتیکی جذب