معصومه یزدانی - گروه روانشناسی عمومی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد
مهدی قاسمی مطلق - استاد یار روانشناسی، هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد
ابوالفضل بخشی پور - استادیار روانشناسی، هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد

اختلال کمبود توجه بیش فعالی ADHD شایعترین اختلالهای روانپزشکی است که از کودکی آغاز میشود و یک مسئله مهم بهداشت روانی جامعه به حساب می آید. خانواده درمانی، در مورد مشکلات بیش فعالی- نقص توجه، برای کمک به خانواده ها به منظور ایجاد الگوهای سازمان داری برای برخورد و مدیریت کارآمد در رابطه با کودک، متمرکز است. این پژوهش به منظور مقایسه اثربخشی درمان ذهن آگاهی و فراشناخت بر عملکرد خانواده، کنترل هیجانی و همدلی عاطفی مادران دارای فرزند مبتلا به ADHD انجام گرفت . پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی و از نوع شبه آزمایشی با سه گروه ۱۶ آزمون به صورت پیش آزمون-پس آزمون بود. جامعه ی آماری این پژوهش را مادران مهدکودک های شهر بجنورد تشکیل شد. از جامعه ی آماری تعداد ۴۸ نفر، به صورت روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت انتصاب تصادفی به دو گروه آزمایشی تخصیص داده شد. در ابتدا از هر دو گروه پیش آزمون اخذ گردید که شامل پرسشنامه تجدیدنظر شده حل مسئله اجتماعی، پرسشنامه مهار هیجانی و پرسشنامه همدلی بود. نتایج نشان می دهد که پس از تعدیل میانگین های پیش آزمون، تفاوت معنی داری بین میانگین گروههای آزمایش و کنترل در پس آزمون وجود دارد. به عبارت دیگر، درمان ذهن آگاهی و فراشناخت باعث بهبود در عملکرد خانواده، همدلی و کنترل هیجانی مادران دارای کودک بیش فعال شده و تاثیر مطلوبی روی آنها به جا گذاشته است. به طور کلی با توجه به نتایج بدست آمده می توان اظهار داشت که روشهای درمانی روی متغیرهای مورد بررسی اثربخش بوده اند.

کلیدواژه: بیش فعالی, همدلی عاطفی, کنترل هیجان, عملکرد خانواده