لاجین پهلوان علمداری - استادیار گروه معماری ، واحد آذرشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آذرشهر، ایران
سعیده فیضی - استادیار گروه شهرسازی ، واحد آذرشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آذرشهر، ایران

معماری دستکند بر زمین مداری استوار است و با پیوند محیط با فضا ارتباط برقرار کرده و پیامی را که بستر معماری به او انعکاس داده را به ظهوررسانده و طراحی می کند. در معماری دستکند هر بنایی بر پایه زمینه های فرهنگی اجتماعی تاریخی و کالبدی اقلیمی و شرایط خاص آن سایت شکل می گیرد.معماری دستکند گونه ای از معماری است که در آن جهت ایجاد فضا، از فرایند کاهش استفاده می شود. به عبارت دیگر، بر خلاف معماری معمول که از روی هم قرار دادن مصالح می توان به فضای مورد نیاز دست پیدا کرد. در تحقیق حاضر معماری دستکند ایران ؛ دسته بندی، علل پیدایش، مراحل شکل گیری و توسعه، ویژگی این نوع معماری و انواع آن و ساختار سازه ای آنها و مکانهای شکل گیری آن را به صورت اجمالی بررسی می کنیم . همچنین به تحلیل دو نمونه شاخص از این نوع معماری در ایران ، روستای کندوان و روستای میمند به عنوان نمونه موردی به صورت تفضیلی می پردازیم . محور اصلی تحقیق بر پایه مطالعات توصیفی تحلیلی استوار است و از لحاظ روش گردآوری اطلاعات بر پایه مطالعات کتابخانه ای و میدانی است که از فیش برداری، مطالعه متون مربوط بهره گیری شده ، همچنین روش مشاهده و مصاحبه در محل بکار گرفته شده است. براساس این تحقیق نتایج حاصله بصورت ارایه طبقه بندی معماری دستکند در ایران و انواع آن و نحوه شکل گیری آن که از پارامترهای موثر در تحقیق است خواهد بود.

معماری زمینه گرا، معماری دستکند ، سازه های طبیعی، بستر طبیعی