یداله بستان - دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سمیه شیرزادی لسکوکلایه - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمد رضوانی - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران

مقاله حاضر به بررسی تقاضای لبنیات (شیر، کره، پنیر و ماست) توسط خانوارهای شهری ایران در دوره زمانی ۱۳۹۸ - ۱۳۸۲ می پردازد. دراین بررسی از سه سیستم تقاضای QAIDS ، AIDS و QES به دلیل انعطافپذیری بالا نسبت به مدلهای دیگر تقاضا، استفاده شد. نتایجحاصل از تعداد ضرایب معنیدار، نرمال بودن جمله های پسماند، آماره SC و AIC در الگوهای تقاضای برآورد شده نشان میدهد کهالگوی QAIDS نسبت به الگوهای دیگر برازش بهتری از تقاضای محصولات مورد بررسی دارد و بهتر توانسته رفتار داده های مرتبط باگروه کالایی لبنیات را تبیین نماید. نتایج حاصل از کشش های درآمدی و قیمتی نشان داد که شیر، ماست، پنیر و کره نزد مصرف کنندگانشهری ایران کالاهای نرمال هستند. با توجه به میزان کشش های درآمدی میتوان نتیجه گرفت که برای خانوارهای شهری، شیر و پنیرکالایی لوکس و کره و ماست کالایی ضروری میباشند. همچنین کشش های خود قیمتی شیر، ماست، پنیر و کره منفی و همسو با تئوریتحقیق میباشند. به عبارت دیگر با افزایش قیمت فرآورده های لبنی منتخب تقاضا برای آنها کاهش میآید. بین چهار تا محصول، فقط کرهو ماست براساس کشش متقاطع مکمل همدیگر بوده و مابقی محصولات هیچگونه رابطه ای باهم ندارند. پیشنهاد می شود در سیاستگذاریملی در خصوص سبد کالایی لبنیات به تقاضای این محصولات از سوی خانوارهای شهری و اثرگذاری قیمت و دیگر عوامل بر میزانتقاضای خانوارها توجه شود.

ترجیحات، سیستم تقاضای تقریبا ایدهآل، سیستم مخارج درجه ۲ ، لبنیات