حسن شکری - کارشناس ارشد زیست شناسی سلولی تکوینی ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران
ناصر مهدوی شهری - استاد گروه زیست شناسی سلولی ملکولی، موسسه آموزش عالی کاویان، مشهد، ایران
فاطمه محرری - دانشیار روان پزشکی کودکان و نوجوان، مرکز تحقیقات روان پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

مقدمه: اختلالات طیف اوتیستیک سندرمی با نقص مداوم در ارتباطات، تعاملات اجتماعی، علایق محدود و سایر علایم رفتاری می باشد که پیش­آگهی نامساعدی داشته و عوارض و مشکلات متعددی را به همراه دارد. آنتروپومتری علمی است که ابعاد خطی و زاویه های اندام های بدن  را روی افراد زنده می­سنجد لذا برای شناسایی افراد و یا توسعه­ی تحقیقات پزشکی انتروپولوژی می­توان از اختصاصات آنتروپومتری انگشتان یا اختصاصات چیلوسکوپی پرینت لب ها استفاده نمود.روش­کار: تعداد ۳۷ کودک پسر  ۱۸-۳ ساله مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم تایید شده توسط روان­پزشک و ۴۳ کودک سالم پسر ۱۶-۳  ساله که هر دو گروه از اقوام فارس ساکن مشهد بودند مورد بررسی قرار گرفتند. اندازه های آنتروپومتریک برای مطالعه­ی پرینت لب­ها و عکس­ها به کامپیوتر منتقل و با استفاده از نرم­افزار picture manager الگوی هر لب بررسی شد. سپس هر عکس به شش ناحیه تقسیم شد (هر لب به سه ناحیه). این ناحیه ها عبارتند از راست بالایی (UR)، میانه بالایی (UM)، چپ بالایی (UL)، راست پایینی (LR)، میانه پایینی (LM) و چپ پایینی (LL). داده­ها توسط نرم­افزار SPSS، مدل­های همبستگی و آزمون­های ANOVA تحلیل شدند.یافته­ها: فراوان­ترین الگوی خطوط لب در جمعیت افراد مبتلا به اوتیسم نژاد فارس، الگوی نوع شاخه­ای کامل و شبکه­ای گزارش شد.نتیجه­گیری: به نظر می­رسد می­توان با مطالعات بیشتر از بررسی الگوهای انتروپومتریک لب در تشخیص اختلالات طیف اوتیسم بهره جست.

آنتروپومتری, اوتیسم, چیلوسکوپی