تحلیل اکتشافی داده های فضایی ازدواج در نواحی روستایی ایران
عنوان مقاله: تحلیل اکتشافی داده های فضایی ازدواج در نواحی روستایی ایران
شناسه ملی مقاله: JR_JHGR-47-2_011
منتشر شده در در سال 1394
شناسه ملی مقاله: JR_JHGR-47-2_011
منتشر شده در در سال 1394
مشخصات نویسندگان مقاله:
حسنعلی فرجی سبکبار - دانشیار دانشکده جغرافیا، قطب جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
منصور رضاعلی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس
محمد علی صادقی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی
مهرانگیز رضایی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی
خلاصه مقاله:
حسنعلی فرجی سبکبار - دانشیار دانشکده جغرافیا، قطب جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
منصور رضاعلی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس
محمد علی صادقی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی
مهرانگیز رضایی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی
ازدواج، یکی از وقایع حیاتی در هر جامعه محسوب میشود که اثری مستقیم بر ساخت، ترکیب و تحولهای جمعیتی آن سرزمین دارد. شناخت الگوهای فضایی ازدواج، به برنامهریزی فضایی و پایش تحولهای آتی سرزمین کمک میکند. سوال محوری پژوهش این است که الگوهای فضایی ازدواج در ایران چیست و از چه روندهایی تبعیت میکند. برای انجام پژوهش از روش اکتشافی دادههای مکانی استفاده شده است. تحلیل اکتشافی دادههای فضایی، بسط تحلیل دادههای اکتشافی بر دادههای فضایی است. اهداف ESDA بیشتر توصیفی است تا اثباتی و به دنبال کشف و شناسایی الگوهای فضایی است. برای شناخت الگوها و روندهای فضایی با کمک آمار فضایی، میانگین متحرک فضایی و روندهای فضایی محاسبه و تبدیل به نقشه شده است. میانگین متحرک فضایی، برگرفته از سریهای زمانی است و به کمک ماتریس وزن جغرافیایی محاسبه میشود. یافتههای پژوهش، نابرابریهای فضایی در الگوی ازدواج را در نواحی روستایی کشور نشان میدهد. روندهای فضایی، از سلسلهمراتب فضایی تاثیر میپذیرند. در نمونههای با رتبه کوچک k=۶ روندهای عمومی وجود ندارد و با افزایش مقدار k (تعداد همسایههای هر واحد فضایی)، الگوی روندهای فضایی تغییر میکنند؛ بدینترتیب که ابتدا روندهای محلی پیدا میشوند و سپس به روندهای عمومی تبدیل میشوند. بررسی نقشههای جغرافیایی جمعیت دارای همسر نواحی روستایی ایران نشان میدهد که این الگوها تصادفی نیستند؛ بلکه از نظم و الگوی فضایی خاصی تبعیت میکنند. نقشههای الگوهای فضایی جمعیت دارای همسر در سطح استان نشان میدهد که بخشهای مرکزی و شمالی کشور، بالاترین نسبت جمعیت دهساله و بیشتر دارای همسر را به خود اختصاص میدهند، اما در بخش جنوبی کشور، این نسبت پایین است.
کلمات کلیدی: آمار فضایی, تحلیل اکتشافی داده های مکانی, جغرافیای ازدواج, روند فضایی, وضعیت ازدواج
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1799465/