مریم معینی فر - استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، ایران
علی شکوهی - استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان، ایران
زهرا شیخی - کارشناس ارشد شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، ایران

فضاهای آموزشی، از مهم­ترین کاربری­های شهری محسوب می­شود و تعیین بهینه مکان استقرار مدارس، از جمله وظایف برنامه­ریزان شهری است. در سال­های اخیر، افزایش ضریب شهرنشینی، زمینه استقرار نامناسب فضاهای آموزشی را فراهم کرده است. برای استقرار مناسب و منطقی این­گونه مکان­ها، به­کارگیری روش­های علمی، امری ضروری است. ارزیابی نحوه استقرار مدارس متوسطه دخترانه در ناحیه ۲ شهر زنجان، با استفاده از مدل تلفیقی تاپسیس و آنتروپی شانون و با معیارهای سرانه فضای باز و کلاس درس، دسترسی، قدمت و امنیت ترافیکی انجام می­گیرد. این پژوهش، کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. هدف مقاله، تحلیل و ارزیابی نحوه استقرار فضاهای آموزشی مقطع متوسطه ناحیه ۲ شهر زنجان و به دنبال آن، دستیابی به الگویی بهینه به­منظور استقرار مطلوب فضاهای آموزشی، افزایش کارایی و تسهیل در بهره برداری آن­ها در سطوح مختلف است. نتایج نشان می­دهد که مکان فعلی اکثر مدارس مورد مطالعه، با استانداردهای لازم برای فضاهای آموزشی مطابقت ندارد. مدارس مستقر در مرکز ناحیه، دارای ظرفیت پایین فضای باز و کلاس درس هستند و بعضی مدارس نیز سازگاری نسبتا اندکی با کاربری­های همجوار دارند. بیشترین ناسازگاری، مربوط به استقرار مدارس در جوار خیابان­های پرتردد و ایجاد مشکل­های متعدد از جمله آلودگی صوتی، آلودگی هوا و تصادف دانش­آموزان با خودروهای عبوری است. یافته های پژوهش، بیانگر غلبه ضعف ها بر قابلیت­های این مدارس است. در ماتریس نهایی وزن­دهی ملاحظه شد که شش مدرسه از مجموع دوازده مدرسه، کمترین میزان برخورداری را دارند.

رتبه بندی مدارس, شهر زنجان, مدارس متوسطه, مدل آنتروپی شانون, مدل تاپسیس