مجتبی امیری - دانشیار گروه مدیریت دولتی، دانشگاه تهران
شهناز نوروزی - کارشناس ارشد مدیریت شهری، دانشگاه تهران
علیرضا نجاری - کارشناس ارشد مدیریت سوانح طبیعی، دانشگاه تهران

توجه به آینده، همواره از مهم­ترین اهداف کشور ها محسوب می­شود؛ بنابراین، شناخت تهدیدها و آسیب­ ها، یکی از مهم­ترین عوامل دستیابی به آینده و آینده­پژوهی به­روش سناریونویسی، یکی از کارآمدترین روش های مطالعه آینده است که با شناخت عوامل اصلی موثر بر مدیریت بحران در شبکه حمل ونقل و نیز تاثیر نیرو های موثر، شاکله و چارچوب سناریو های تهدید، سوانح طبیعی و آسیب­پذیری آینده شهر های بزرگ را شناسایی می­کند و آن ها را به فرصت تبدیل می­کند. به­همین­منظور، در چارچوب این مقاله سعی بر آن است که با استفاده از آینده پژوهی به عنوان یک علم جدید- که در کشورهای مختلف دنیا روزبه­روز کاربردی­تر می­شود و روش­های جدیدی از آن برای ساختن آینده­ای مطلوب­تر ارائه می­شود- روش­هایی متناسب با شیوه­های برنامه­ریزی حمل ونقل اضطراری شهری مطرح شود که شرایط مطلوب توسعه پایدار را- که از آرمان­های این علم است- برآورده کند. درحقیقت، آینده پژوهی در مدیریت سوانح طبیعی، تصمیم گیری برای فرایندی است که در زمان حال انجام می­شود، اما حاصل آن، خلق آینده ای بهتر است. این روش برای تقویت توان و تحلیل آینده و توان نفوذ و مداخله سازمان های مرتبط در آینده، برای تبدیل تهدید شبکه حمل ونقل در برابر سوانح طبیعی به فرصتی برای امدادرسانی اضطراری و تعیین نقش موثر در موفقیت عملیات نیروهای امداد و نجات در شهر تهران است. این مقاله با رویکرد آینده پژوهی برای بهینه سازی کارایی مدیریت شبکه حمل ونقل مناطق شهر تهران، مبتنی بر فرایند های مدیریت حمل ونقل اضطراری به آن ارائه شده است.

آینده پژوهی, بهینه سازی, حمل ونقل اضطراری, سوانح طبیعی, شهر تهران