محمد رضا رضایی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد، ایران
مهدی علیان - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، ایران
امیررضا خاوریان - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، ایران

محیط­های شهری، سیستم­های پیچیده با پدیده­های پیچیده، روابط و تعاملات متعدد بین اجزا هستند. فقر نیز یکی از این پدیده­های پیچیده است که طی دهه­های اخیر در مراکز شهری مهم­ترین معضل اجتماعی اقتصادی محسوب می­شود و به‎واسطه اثرهای سوء آن، جلوگیری از گسترش این پدیده، شناخت دقیق پهنه­های فقیر در شهرها را طلب می‎کند. در همین راستا، این پژوهش با شناخت دقیق­تر وضعیت تبلور فضایی فقر در محلات شهر یزد، در پی یافتن راهکار­ها و برنامه­ریزی­های اصولی به‎منظور انتخاب گام­های سنجیده است تا ضمن کاهش معضل­های موجود، با گشایش دریچه­های جدید به بحث فقر شهری، زمینه را برای سیاستگذاران، برنامه‎ریزان و مدیران شهری در تصمیم‎گیری‎های مربوط به کاهش مشکلات فقر و محرومیت در محلات شهری، فراهم کند. نوشتار حاضر از نظر هدف رویکردی کاربردی توسعه­ای را در پیش گرفته است و از نظر روش توصیفی تحلیلی به‎شمار می‎رود که پس از تشریح مفهوم فقر و فقر شهری با روش کتابخانه­ای، به‎کمک داده­های بلوک­های آماری سال ۱۳۸۵ با محاسبه ۱۵ شاخص در قالب سه متغیر عمده اقتصادی، اجتماعی و کالبدی، به شناخت و تحلیل توزیع فضایی فقر در محلات شهر یزد اقدام کرده است. برای دستیابی به هدف فوق، محلات شهری با استفاده از روش‎های ویکور و آنتروپی شانون سطح­بندی شدند و پس از آن نقشه توزیع فقر ترسیم شد. نتایج حاصل نشان می­دهد که ۲/۱۲ درصد از محلات شهر یزد خیلی فقیر، ۵/۱۹ درصد فقیر، ۸/۲۶ درصد متوسط، ۶/۳۶ درصد مرفه هستند و فقط ۹/۴ درصد در سطح خیلی مرفه قرار دارند.

توزیع فضایی, روش ویکور, شهر یزد, فقر شهری, فقر