مهناز جلالوندی
سارا شمس الهی
قاسم زارعی قراکانلو

مقدمه: در نقشه سلامت جمهوری اسلامی ایران در برنامه پنجم توسعه، بر افزایش بهره وری کل عوامل (سرمایه، انرژی، مواد اولیه، و نیروی انسانی) در بخش سلامت تاکید شده. این تحقیق با مبنا قراردادن عملکرد استانها در بخش بهداشت و سلامت، به شناسایی نقش متغیرهای کلان سلامت در کارایی استانها در سطح روستا پرداخته است. روش بررسی: این تحقیق با روش تحلیلی و در بین تمامی استانهای کشور و در طول سالهای ۷۹ تا ۸۶ انجام گرفته است. آمارها از مستندات رسمی کشور استخراج شده و در این راستا از سه شاخص ورودی و پنج شاخص خروجی و مدل ریاضی تحلیل پوششی دادهها و تحلیل تشخیصی استفاده شدهاست. روایی کلیت تحقیق بر اساس پوشش دادن هدف توسط شاخصها، توسط کارشناسان امر تایید گردید. نرم افزارهای مورد استفاده DEA master۱ و spss ۱۹ بودهاند. یافته ها: بررسی ها نشان داد ۹ استان کارا وجود دارند که تهران و مازندارن با کسب ارقام کارایی ۲۹۵ و ۱۷۴در صدر و کردستان و سیستان با کسب ارقام ۶۷ و ۶۰ در قعر رتبه کارایی قرار دارند. از روش تحلیل حساسیت و تحلیل تشخیصی چندگانه شاخص "میانگین سرانه تعداد خانههای بهداشت و مراکز درمانی روستایی" با ۲۴ بار حساسیت و ۵/ ضریب تاثیر موثرترین شاخص از میان هشت شاخص کلان مورد بررسی معرفی شد. نتیجه گیری: در مجموع مشخص شد در شرایط حال حاضر کشور و در زمینه مدیریت سلامت روستایی، اهمیت ورودیها یا همان زیرساختهای بهداشتی بیشتر است و در مورد خروجیها، شاخصهای عملکردی در حال حاضر از اهمیت بیشتری نسبت به شاخصهای بهداشتی برخوردارند. نوآوری خاص مقاله در استفاده از شاخص « میانگین هزینه بهداشتی و درمانی خانوار روستایی تهیه شده از طریق دولت و به صورت رایگان» میباشد که البته در مورد اهمیت و تاثیر این شاخص، بین دو روش انتخابی تفاوتهای عمدهای وجود دارد. واژه های کلیدی: کارایی؛ بهداشت روستایی؛ تحلیل پوششی داده ها

کارایی, بهداشت روستایی, تحلیل پوششی داده ها