فاطمه رحیمی جمنانی - گروه بیوتکنولوژی پزشکی، مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی، انستیتو پاستور ایران
فاطمه رهبری زاده - گروه بیوتکنولوژی پزشکی، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس
فریدون مهبودی - گروه بیوتکنولوژی پزشکی، مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی، انستیتو پاستور ایران
محمدعلی شکرگزار - بانک سلولی ایران، انستیتو پاستور ایران

مقدمه و هدف: به­کارگیری سیستم ایمنی فرد بیمار و سلول های T (به­عنوان بازوی قدرتمند سیستم ایمنی) در ازبین­بردن سلول های سرطانی، ازجمله روش های درمانی امیدبخش محسوب­می شود؛ در این راستا، سلول هایT  مهندسی­شده بیان­کننده رسپتورهای کایمریک دارای نانوبادی (آنتی­بادی تک دومینی شتری) که قادر به شناسایی آنتی ژن سرطانی HER۲ هستند، راهکاری موثر در درمان هدفمند سرطان سینه است.   مواد و روش ها: از نانوبادی های ضد آنتی­ژن HER۲، به­عنوان قطعه شناساگر آنتی­ژن در رسپتورهای کایمریک NbHER۲-HHIgG۳-CD۲۸-OX۴۰-CD۳ζ (طویل) و NbHER۲-HIgG۳-CD۲۸-OX۴۰-CD۳ζ (کوتاه) در سطح سلول­های T استفاده­شد. میزان بیان رسپتورها در غشای سلول های T ترانسفکته با روش RT-PCR بررسی­شد. عملکرد سلول­های T مهندسی­شده در مواجهه با سلول های سرطانی سینه براساس میزان تولید اینترلوکین۲ و ازبین­بردن سلول های سرطانی براساس میزان فعالیت آنزیم لاکتات دهیدروژناز، ارزیابی­شد.   نتایج: رسپتورهای کایمریک با ناحیه فضاساز طویل و قطعه کمک سیگنالی OX۴۰ با نانوبادی های   RR۶ و RR۱۶ که ناحیه نزدیک غشایی HER۲ را شناسایی­می کردند، باعث عملکرد بهتر سلول های T در مواجهه با سلول های سرطانی سینه شدند. درحالی­که نانوبادی های RR۴ و RR۱۰ که ناحیه دیستال آنتی­ژن HER۲ را مورد هدف قرارمی­دادند نتایجی بهتر را با سازه­های کایمریک دارای ناحیه فضاساز کوتاه نشان­دادند.    نتیجه گیری: با توجه به خصوصیت اتصالی نانوبادی، می­توان رسپتورهای کایمریک کاراتری طراحی­کرد که سلول­های T مهندسی­شده دارای این رسپتورها، قدرتی بالا در شناسایی سلول های سرطانی سینه و ازبین­بردن آنها داشته­باشند.

سلول های T مهندسی شده, رسپتور کایمریک, نانوبادی, فاکتور رشد اپیدرمالی۲