حمید مقدسی - دانشیار، مدیریت اطلاعات بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران
فاطمه سمنانی - کارشناس ارشد، بهداشت جامعه، سرپرست کنترل کیفیت بیمارستان شهید هاشمی نژاد، تهران

مقدمه: سازمان های مراقبت بهداشتی، با به کار گیری شش سیگما، فعالیت های خود را آغاز کرده اند. صعوبت استفاده از شاخص های بهداشتی، به منظور مقایسه معنی دار کفایت ارایه کنندگان مراقبت بهداشتی با یکدیگر، منجر به افزایش تمرکز بر پایش مستمر داده ها یا به کار گیری اطلاعات مربوط به وقایع خطامند پزشکی، به عنوان شاخص اندازه گیری کیفیت گردید؛ این همان چیزی است که لازمه اجرای شش سیگما می باشد.      انرژی مرکب به دست آمده از جای دادن روش های ناب در رویکرد شش سیگما، می تواند نتایج بسیار مهم تری را نسبت به اجرای منفرد هر یک فراهم آورد؛ به طوری که فرایندهای کند به چالش خوانده می شوند و جای خود را به جریان های کاری چابک تر می دهند. به علاوه، داده های گردآوری شده در خلال اجرای دو روش ناب، در مشخص کردن بالاترین قدرت اثر فرصت های شش سیگما کمک کننده است. در اثر این پیوند، ساختاری بسیار موثر ایجاد می شود که تحقق بهینه سازی را آسان تر می کند.      سازمان هایی که تلفیقی از شش سیگما را با روش های ناب (Lean) استفاده می کنند، در مرحله بهبود، بخشی که چهارمین مرحله از (Define Measurement Analysis Improvement Control یا DMAIC) است، گام آزمایش را به طور گسترده و جدی برداشته اند. در بخش آزمایش، گروه ها به ایجاد راه حل می پردازند، آزمایشات تغییر ساز را به وجود می آورند، از آزمایشات می آموزند و تغییر را بهبود می بخشند. سپس به آزمایش مجدد اقدام می نمایند تا به تدریج بهترین راه حل را به دست آورند. وقتی راه حلی برای اجرا آماده شد به این معنی است که تحت تاثیر آزمایشات تغییر بسیاری قرار گرفته است و از این رو شانس بزرگی برای پذیرش دارد. مرکز پزشکی نواحی Charlstone، رویکرد شش سیگمای ناب را برای ارزیابی و بهبود میزان عفونت های مواضع جراحی عروق و کولون به کار بسته است. واژه های کلیدی: کیفیت مراقبت های بهداشتی؛ شاخص های بهداشت و تندرستی؛ اصلاح فرایند؛ ارزیابی نتایج.