زهرا دیانت مهارلویی - دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
مجید فکری - استاد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
مجید محمود آبادی - استاد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
اسما سلجوقی - استاد گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
مجید حجازی مهریزی - دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

در سال­های اخیر، برخی از محققین بر این باورند که کاربرد بایوچار خام در محیط­های بسیار آلوده نمی­تواند بر جذب آلاینده­های مختلف موثر باشد، بنابراین به منظور حل این مشکل، بایوچارهای مهندسی شده با خصوصیات و ساختارهای جدید را پیشنهاد کردند. با توجه به این مساله، در این پژوهش با کاربرد دو نوع بایوچار (پوست نرم بادام و پوست برنج) اصلاح شده با NaOHوHNO۳در سطوح صفر و ۴ درصد وزنی به خاک هر گلدان افزوده و به مدت یک ماه در شرایط رطوبت مزرعه­ای نگهداری شدند. سپس سرب در سه سطح صفر، ۳۰۰ و ۶۰۰ میلی­گرم بر کیلوگرم به خاک گلدان­ها اضافه گردید در همان شرایط قبلی به مدت ۵ ماه نگهداری شدند. بعد از گذشت ۵ ماه انکوباسیون، سینتیک واجذب سرب در خاک مورد مطالعه بررسی گردید. نتایج نشان داد که در زمان­های آغازین سرعت واجذبی سریع (۳۰ دقیقه اولیه) و به دنبال آن واجذبی با سرعتی کمتر (۸ ساعت) تا در نهایت رسیدن به تعادل در نمونه­ها مشاهده گردید. تغییرات حاصله از میزان آزاد سازی سرب در خاک­ تیمار شده نسبت به شاهد نشان­دهنده تاثیر مثبت بایوچارهای اصلاح شده در این تحقیق می­باشد. افزودن بایوچار پوست نرم بادام و پوست برنج اصلاح شده با NaOHوHNO۳ به خاک منجر به کاهش واجذب سرب در تمام زمان­های عصاره­گیری نسبت به تیمار شاهد گردید، در حالیکه بایوچار پوست برنج در مقایسه با بایوچار پوست نرم بادام تاثیر بیشتری را در کاهش واجذبی سرب نشان داد. همچنین کمترین میزان واجذبی مربوط به بایوچار پوست برنج اصلاح شده با NaOHمی­باشد.

پوست برنج, پوست نرم بادام, سرب, HNO۳, NaOH