سیدامید میرمحمدصادقی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه آبیاری-زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد
مهدی قبادی نیا - استادیار، گروه آبیاری-زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد
محمدحسن رحیمیان - استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

در سال های اخیر با توجه به بروز مشکلات کم آبی و خشکسالی در اکثر نقاط کشور، تبخیر سطحی از مخازن سدها، دریاچه ها و سایر سطوح آبی به عنوان یکی از محل های هدررفت آب، مورد توجه قرار گرفته و لذا، برآورد دقیق تر حجم تبخیر صورت گرفته از این سطوح و راهکارهای کاهش آن از اهمیت زیادی برخوردار شده است. در پژوهش حاضر، مخزن و دریاچه سد زاینده رود با مساحت ۵۴ کیلومتر مربع انتخاب و برای تخمین تبخیر آب از این مخزن، روش های مختلف تجربی شامل روش های مایر، مارسیانو، شاهتین، هنفر، ایوانف، تیچومیروف و روش سازمان عمران اراضی آمریکا مورد استفاده قرار گرفتند. همچنین، الگوریتم بیلان انرژی سطحی (سبال) روی هشت تصویر ماهواره لندست در ماه های خرداد تا شهریور سال ۱۳۹۶ برای برآورد تبخیر از دریاچه سد پیاده سازی گردید. به منظور ارزیابی دقت روش های مختلف، نتایج به دست آمده در هر روش با اندازه گیری­های تشت تبخیر در محوطه سد مقایسه شد. نتایج حاصل نشان داد که هیچ یک از روش های تجربی، همبستگی مناسب و قابل قبولی با اندازه­گیری­های تبخیر در محل ندارند. در مقابل، روش سبال علاوه بر نمایش توزیع مکانی تبخیر در سطح مخزن، دارای ضرایب تبیین، RMSE و MAE به ترتیب ۸۹/۰، ۲۸/۰ و ۳۱/۰ بوده که نشان دهنده دقت بالای این روش در تخمین تبخیر آب نسبت به فرمول های تجربی در برآورد حجم تبخیر سطحی آب از مخازن است. همچنین، با توجه درصد بالای خطای برآورد تبخیر در روش های تجربی، واسنجی ضرایب و پارامترهای آنها نسبت به شرایط اقلیمی مختلف، ضروری خواهد بود.

بیلان انرژی پیکره های آبی تبخیر ماهواره لندست