رضا سعیدی - دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
عباس ستوده نیا - دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
هادی رمضانی اعتدالی - دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
بیژن نظری - دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
عباس کاویانی - دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

برای مطالعه تاثیر شوری آب و کمبود ازت خاک (تنش حاصلخیزی)، بر مقدار ضریب K_s و آب سهل الوصول (RAW) ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در سال ۱۳۹۶ و در قزوین انجام شد. تیمارهای هدایت الکتریکی آب شامل چهار مقدار (S_۰ )۵/۰، (S_۱ )۱/۲، (S_۲ )۵/۳ و (S_۳ )۷/۵ دسی زیمنس بر متر و تیمارهای ازت خاک در چهار سطح (N_۰ )۱۰۰، (N_۱ )۷۵، (N_۲ )۵۰ و (N_۳ )۲۵ درصد مصرف کود ازت، در سه تکرار و در کرت هایی به مساحت ۹ متر مربع به اجرا درآمد. هم زمان با افزایش مقاومت روزنه ها در اثر تنش های محیطی وارده بر گیاه، آبیاری کرت ها انجام شد. ضریب RAW با اندازه گیری رطوبت خاک قبل از آبیاری و ضریب K_s، از تقسیم مقدار تبخیر و تعرق گیاه تحت تنش بر گیاه شاهد، محاسبه شد. تغییرات ضریب K_s از تیمار S_۰ N_۰ تا S_۳ N_۳ ؛ ۱ تا ۶۳/۰ بود. برای برآورد ضریب K_s از روی مقادیر تنش های شوری و ازت، توابع مختلف بین ضریب K_s و نسبت هایN_i/N_۰ و S_i/S_۰ برازش داده شد. در نهایت تابع درجه دوم با ضریب تبیین ۹۸۴/۰ به عنوان تابع بهینه تخمین K_s انتخاب شد. با تغییر حاصلخیزی از N_۰ به N_۳ در تیمارهای S_۰،S_۱، S_۲ و S_۳، مقدار RAW به ترتیب؛ ۷/۶۳، ۷/۵۸، ۴/۵۵ و ۴۲ درصد و با تغییر شوری آب از S_۰ به S_۳ در تیمارهای N_۰، N_۱، N_۲ و N_۳، مقدار RAW به ترتیب؛ ۷/۵۱، ۳/۴۶، ۷/۴۲ و ۴۲ درصد برآورد شد. نتایج نشان داد که تنش شوری آب و کمبود ازت خاک، بر افزایش مقاومت روزنه، کاهش تبخیر و تعرق گیاه و حفظ محتوای آب خاک موثر بود. پس در شرایط وجود تنش های محیطی، می توان با کاهش حجم آب آبیاری، علاوه بر تامین آب مورد نیاز گیاه، از هدررفت آب جلوگیری به عمل آورد.

ازت, تبخیر و تعرق, ذرت, رطوبت قابل جذب, شوری آب