بهمن خوشرو - دانشگاه تبریز
محمدرضا ساریخانی - تبریز

در فرمولاسیون کودهای میکروبی فسفاته که غالبا به فرم گرانوله تهیه می شوند از باکتری های حل کننده فسفات استفاده می شود. از جمله محدودیت های تولید این نوع کود، از بین رفتن باکتری ها در فرایند تهیه و خشک نمودن گرانول ها می باشد. بر این اساس در این تحقیق اقدام به جداسازی باکتری های حل کننده فسفات مقاوم به دما شد و تحمل دمایی و توانایی انحلال فسفات (از منابع سنگ فسفات و تری کلسیم فسفات) در باکتری های بومی جدا شده از خاک، مورد ارزیابی قرار گرفت. از پنج باکتری (جدایه های RPS۴، RPS۶، RPS۷، RPS۸ و RPS۹) با قابلیت تولید هاله شفاف تنها دو باکتری (RPS۷ و RPS۹) قادر به تحمل دمای ۵۵ درجه سلسیوس به مدت ۱۶ساعت بودند. در محیط اسپربر جامد حاوی تری کلسیم فسفات، باکتری RPS۹ و RPS۷ به ترتیب با دارا بودن مقادیر ۶۰/۲ و ۲۷/۲ برای نسبت (HD/CD) بعد از گذشت ۱۲روز، قدرت بالایی در امر انحلال فسفات معدنی نامحلول داشتند. میزان انحلال فسفات کم محلول در روش کمی نیز برای دو باکتری RPS۹ و RPS۷ به ترتیب ۸/۵۳۱ و ۱/۳۲۴ میلی گرم بر لیتر بدست آمد. نتایج زنده مانی باکتری ها نیز نشان داد که زنده مانی جمعیت میکروبی در حالت بدون تیمار دمایی تا ۶ ماه و در حالت تیمار دمایی به ۴ ماه کاهش یافت. شناسایی مولکولی RPS۷ و RPS۹ حاکی از آن بود که هر دو جدایه متعلق به گونه Pantoea agglomerans هستند.

باکتریهای محرک رشد گیاه, زنده مانی, فرمولاسیون کودهای میکروبی, مقاومت دمایی