سلمان دستان - `پیام نور ساری
افشین سلطانی - علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
قربان نورمحمدی - علوم و تحقیقات تهران
حمید مدنی - علوم و تحقیقات تهران

هدف از این پژوهش، تخمین انتشار گازهای گلخانه ای و گرمایش جهانی ناشی از مصرف انرژی فسیلی در تولید برنج و چگونگی کاهش مصرف انرژی فسیلی و انتشار گازهای گلخانه ای بود. سه نظام کاشت (SRI )، بهبود یافته و سنتی مورد مطالعه قرار گرفتند. تمامی عملیات زراعی و اطلاعات مربوط به روش های تولیدی و مقادیر مختلف مصرف نهاده ها (ورودی ها) طی سال های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ ثبت و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین انرژی ورودی در نظام های تولید برابر ۰۲/۲۲۷۹۳ مگاژول در هکتار بود که کم ترین میزان انرژی ورودی در SRI برابر ۹۸/۱۶۱۰۲ مگاژول در هکتار حاصل شد. بیش ترین سهم انرژی ورودی در نظام های تولید مربوط به الکتریسیته بود که بالاترین مقدار را از نظر انتشار گازهای گلخانه ای و گرمایش جهانی نیز به خود اختصاص داد. تولید و حمل و نقل کود نیتروژن و سوخت در رتبه های دوم و سوم انتشار گازهای گلخانه ای قرار گرفت. متوسط GWP ناشی از تولید برنج برابر ۳۳/۲۳۰۷ کیلوگرم معادل CO۲ در هکتار بوده است. بیش ترین و کم ترین مقدار تولید GWP به ترتیب برابر ۱۶۴۰ و ۲۵۵۴ کیلوگرم معادل CO۲ در هکتار معادل ۸/۲۵۵ و ۳/۴۷۹ تن معادل CO۲ در هکتار در نظام های کاشت SRI و سنتی حاصل شد. مقادیر GWP در واحد انرژی ورودی نیز در SRI حداقل و در نظام کاشت سنتی حداکثر بود. نظام SRI کم ترین GWP را در واحد انرژی خروجی دارا بوده و نظام کاشت بهبود یافته در رتبه دوم قرار گرفت. بنابراین، می توان چنین نتیجه گیری کرد که مقادیر GWP ارتباط مستقیمی با شیوه مدیریت مزرعه و مصرف نهاده ها (ورودی ها) دارد.

انرژی, برنج, تغییر اقلیم, عملکرد, گرم شدن کره زمین, محیط زیست