علیرضا آستارایی - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد فارسی
علی پاکدین پاریزی
مرجان قائمی
فرنوش فلاح پور

استفاده بهینه از ضایعات کشاورزی بعلت بازیافت و امکان تولید مواد با ارزش افزوده، مزایای اقتصادی و اکولوژیکی فراوانی را دارا می باشد. استفاده از روش بیولوژیکی به منظور تجزیه ضایعات کشاورزی روشی جدید برای بهبود قابلیت هضم این مواد و تسهیل تجزیه توسط سایر میکروارگانیسم ها می باشد. دراین مطالعه قابلیت تجزیه زیستی چندین گونه و همچنین جدایه از جنس تریکودرما روی کاه و کلش گندم انجام شد. دو هفته پس از تلقیح حدایه ها به کاه وکلش، خشک کردن آنها در دمای ۷۵ درجه سانتی گراد، نمونه ها را وزن کرده و کاهش فیبرهای شوینده اسیدی (ADF) و فیبرهای شوینده خنثی (NDF) برای هر نمونه در اثر رشد قارچ در مقایسه با نمونه شاهد بررسی گردید. نتایج نشان داد که تجزیه زیستی ضایعات گیاهی به گونه قارچی و حتی جدایه آن بستگی دارد. NDF و ADF کاه و کلش گندم توسط گونه های تریکودرما ریسه ای، لانگی براچیاتوم بیشتر از سایر گونه ها کاهش یافت. بطور کلی کاهش NDF ضایعات کشاورزی توسط قارچ نسبت به ADF بیشتر بود. اگرچه تریکودرما ریسه ای مقدار ADF کاه و کلش گندم را کاهش بیشتری داد. بنابراین برای بهبود قابلیت هضم و همچنین کوتاه نمودن مدت زمان کمپوست سازی، تیمارکردن کاه وکلش و بقایای گندم با قارچ تریکودرما و بویژه گونه های ریسه ای و لانگی براچیاتوم می تواند از کارآیی بهتری برخوردار باشد.

بقایای گندم, فیبرهای شوینده اسیدی, فیبرهای شوینده خنثی, قارچ