میر حسین موسوی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مسجد سلیمان
هادی قربانی - دانشگاه صنعتی شاهرود

هدف از این پژوهش بررسی کانیهای رسی موجود در خاکهای تشکیل شده بر روی سازند آغاجاری، در مناطق مسجد سلیمان و قلعه خواجه و ارتباط آنها با توپوگرافی می باشد. جهت مطالعه دو مقطع در مناطق مسجد سلیمان و قلعه خواجه انتخاب گردید. محل حفر نیمرخ ها و نمونه برداری طوری انتخاب گردید که بتواند اثر توپوگرافی را در یک توپوسکانس نشان دهد. این خاکها از نظر مواد منشاء یکسان هستند و مهمترین وجه تمایز آنها توپوگرافی و به طبع آن اقلیم می باشد. بر اساس وضعیت محل و توپوگرافی در پنج نقطه اقدام به حفر نیمرخ های شاهد گردید. کلیه نیمرخ ها بر اساس دستورالعمل تشریح نیمرخی وزارت کشاورزی آمریکا تشریح و از افقهای مختلف آنها نمونه برداری شد. دیفراکتوگرامهای پراش اشعه ایکس مواد مادری بیانگر حضور کانیهای ایلیت، کائولینیت، کوارتز و فلدسپار و دیفراکتوگرامهای پراش اشعه ایکس نمونه های خاک وجود کانیهای ایلیت، کلریت، کائولینیت، ورمیکولیت، اسمکتیت و در بعضی نمونه ها کانی پالی گورسکیت را نشان می دهد. هر چه از قله به طرف پای شیب نزدیک می شویم از میزان ایلیت کاسته و بر کانی اسمکتیت افزوده می شود که دلیلی بر تکامل خاک می باشد. همچنین با کاهش شیب میزان کانی اسمکتیت و ورمیکولیت افزایش پیدا می نماید.