saeed parnow - دانشجوی کارشناسی، گروه ژئوفیزیک، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
Abolghasem Kamkar-Rouhani - دانشیار بخش مهندس معدن، دانشگاه شاهرود
Alireza Arab-Amiri - استادیار بخش مهندسی معدن، دانشگاه شاهرود
Neamat Karimi - دکتری هواشناسی ماهواره، موسسه تحقیقات آب- پژوهشکده منابع آب تهران

تعیین ضخامت یخچال های کوهستانی مانند علم کوه باتوجه به شرایط آب و هوایی بسیار سرد، ارتفاع زیاد یخچال، خطر سقوط بهمن و توپوگرافی زیاد کار بسیار دشواری است. در این پژوهش به دلیل شفاف بودن یخ برای امواج الکترومغناطیسی، غیرمخرب، سریع و دقیق بودن روش رادار نفوذی به زمین (GPR)، برای تعیین ضخامت و توپوگرافی بستر یخچال علم کوه از این روش استفاده شده است. برداشت داده های GPR با استفاده از آنتن ۲۵ مگاهرتز به روش دور افت مشترک (Common offset mode) و فاصله ی بین فرستنده و گیرنده ۶ متر انجام شده است. تقریبا کل یخچال های غربی منطقه مورد مطالعه (یخچال های علم چال، تخت چال و تخت سلیمان)، توسط روش GPR برداشت شده است. جهت اختصار فقط داده های سه پروفیل(a، b و c) واقع در یخچال علم چال، مورد پردازش و تفسیر قرار گرفته اند. بعد از پردازش های مناسب، بازتاب های بستر یخچال آشکارسازی شده و با قرار دادن سرعت مناسب موج الکترومغناطیسی در یخ (۱۶/۰ متر بر نانوثانیه)، ضخامت متغیر ۵۰ تا ۹۴ متر برای لایه یخ در زیر پروفیل های مورد بررسی تخمین زده شده است. نشانگرهای دامنه، فاز و فرکانس لحظه ای برای آشکارسازی و تفسیر بهتر لایه های زیر سطحی در مقاطع GPR، استخراج شده است. نشانگر دامنه لحظه ای، بازتاب های بستر یخچال، قلوه سنگ های یخچالی و واریزه های داخل یخ را به خوبی تفکیک کرده است. در نهایت در مقاطع عمقی پروفیل های مورد بررسی، مشاهده شد که توپوگرافی بستر یخچال کپی نسبتا دقیقی از توپوگرافی سطح یخچال است.

یخچال علم کوه, ضخامت یخ, رادار نفوذی به زمین (GPR), توپوگرافی بستر یخچال