مریم محمدی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا. همدان
مرتضی قائمی - استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا . همدان

صدای دستوری به عنوان یک موقعیت ویژه دستوری، به بازنمود دلالت ساخت های نحوی می پردازد. متن نهج البلاغه به عنوان متنی جامع خواننده را به جستجوی معنا ، کنجکاو می کند. نویسندگان، صدای دستوری را که ارتباط ساخت های نحوی جملات با یکدیگر را آشکار می کند، برای تحقیق در این نامه مهم انتخاب نمودند و چون تناوب تغییر معنا را در دو ساخت نحوی به ظاهر یکسان ایجاد می کند، در عنوان جای گرفت. آن چه به کمک روش توصیفی- تحلیلی و به واسطه منابع اینترنتی موثق و نیز مراجعه به کتاب خانه، حاصل آمد، به این قرار است: تناوب فعال/ میانی معرفی در مطابقت بر افعال نامه پنجاه و سوم نهج البلاغه، بیش ترین بسامد را داشت. تناوب نشان دار در دسته صداهای فعال/ میانی، نیز دارای بیش ترین فراوانی است. تناوب منظم از نظر کلایمن در ۱۰ فعل به ایجاد معنا می پردازد. تناوب مکانی، مفعول غیرمستقیم را به صحنه فعلی نزدیک تر و در نتیجه کنش پذیرتر کرده است. کلید واژه ها: معنا و نحو، صدای دستوری، کلایمن، تناوب، نهج البلاغه، نامه پنجاه و سوم.

صدای دستوری, کلایمن, تناوب, نهج البلاغه, نامه پنجاه و سوم