زهرا سادات مشیر مشیر استخاره - استادیار، گروه جامعه شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
مهرداد نوابخش - استاد، گروه جامعه شناسی، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مصطفی ازکیا - استاد، گروه جامعه شناسی، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
منصور وثوقی - استاد، گروه جامعه شناسی، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

پژوهش حاضر با هدف مطالعه مولفه های موثر بر توانمندسازی خانوادگی زنان جوان آسیب پذیر  شهر تهران در سال ۱۳۹۶ تدوین گردید. پژوهش از نوع کیفی مبتنی بر رهیافت نظریه زمینه ای است. جامعه آماری پژوهش شامل زنان آسیب پذیر شهر تهران بوده است که به طور داوطلبانه در  طرح های اصلی شهرداری تهران در راستای بهبود شریط زندگی و ارتقای توانمندی افراد در معرض آسیب، شرکت نموده اند که از این بین تعداد ۵۹ نفر بر اساس روش نمونه گیری نظری به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها، از مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته استفاده گردید. روایی مصاحبه بر اساس اعتبار، قابلیت وابستگی، تاییدپذیری و قابلیت انتقال مورد بررسی و تایید قرار گرفت و پایایی آن بر اساس بازآزمون برابر با ۷۴/۰ به دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده گردید. بر اساس نتایج تحلیل داده های کیفی حاصل از مصاحبه، ارائه مدل پارادایمی در قالب ابعاد ۶ گانه شامل موجبات علی (۳مقوله)، پدیده اصلی (۱مقوله)، راهبردها (۳ مقوله)، ویژگی های زمینه ای (۲ مقوله)، شرایط مداخله گر (۴ مقوله) و پیامدها (۴ مقوله) بوده است. شرایط علی مشتمل بر مهارت های ارتباطی، شبکه حمایت خانوادگی و دسترسی به خدمات مشاوره ای؛ شرایط زمینه ای شامل تجربه زیستن و تجارب مکمل؛ شرایط مداخله گر  شامل تحصیلات، مواجهه با خشونت خانگی، اختلاف زناشویی، الگوی روابط قدرت در خانواده؛ راهبردها  شامل تغییر در سبک زندگی، مشارکت در فرایندهای تصمیم گیری و توازن بخشی به ساختار قدرت خانواده و پیامدها شامل موفقیت در حل اختلافات زناشویی، فعلیت بخشی به پتانسیل های تربیتی و اجتماعی کننده خانواده، احیای کارکردهای عاطفی- روانی محیط خانواده و بهبود توانایی اداره و سرپرستی خانواده بوده است.   ازین رو، مدیران و مسئولان امر می توانند با استفاده از مدل ارائه شده، میزان توانمندی زنان جوان آسیب دیده را و بهبود بخشند.

توانمندسازی خانوادگی, زنان جوان, زنان آسیب دیده و تهران