حسن ایزدی - استادیار دانشکده‎ی معماری، دانشگاه شیراز
سید علی بدری - استادیار دانشکده‎ی جغرافیا، دانشگاه تهران
محبوبه نامدار - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‎ریزی روستایی، دانشگاه تهران

کاربرد فن‎آوری‎های نوین و تنوع‎بخشی به فعالیت‎های اقتصادی روستاها، علاوه‎بر آثار مثبت و منفی در ابعاد دیگر اقتصادی، کالبدی و فضایی، همواره دگرگونی‎هایی را بر ابعاد اجتماعی و فرهنگی آن جامعه خواهد داشت. ورود کمباین به عرصه‎ی فعالیت کشاورزی، یکی از بارزترین این فن‎آوری‎هاست که منجر به شکل‎گیری و گسترش نوع خاصی از مشاغل، ازجمله کمباین‎داری و فعالیت‎های مربوط به آن در برخی روستاهای کشور شده است. مقاله‎ی پیش‎رو که برگرفته از پژوهشی میدانی در روستاهای کمباین‎دار استان فارس است، در پی شناخت و تشریح آثار اجتماعی نهادی ایجاد شده، منتج از گسترش فعالیت کمباین‎داری و بازتاب آن در توسعه‎ی سکونتگاه‎های روستایی است. پژوهش پیش رو، از نوع توصیفی پیمایشی است که در آن برای گردآوری داده‎ها، از دو شیوه‎ی مطالعه‎ی اسنادی و بررسی‎های میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه‎ی آماری پژوهش، شامل ۹۲۸ خانوار است که از میان آنها ۱۰۱ خانوار به شیوه‎ی نمونه‎گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج پژوهش، نشان‎دهنده‎ی آن است که هرچند این فعالیت از نظر اقتصادی و درآمدزایی برای روستاییان فعالیتی به‎نسبت پردرآمد محسوب می‎شود؛ اما، این امر مشروط به پذیرفتن بسیاری از مشکلات و مسائل اجتماعی در درون و بیرون روستا، هم برای شاغلان و هم برای خانواده‎های آنهاست. با این‎همه می‎توان گفت، باوجود موانع و مشکلات پیش روی کمباین‎داران، این فعالیت در ارتقای شاخص‎های اجتماعی نهادی روستاهای مورد مطالعه، آثار مثبتی در پی داشته است.

آثار اجتماعی فرهنگی, استان فارس., توسعه‎ی روستایی, فعالیت‎های اقتصادی, کمباین‎داری