مریم شاهرخی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی
محمدتقی دستورانی - استاد دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد فرزام - استاد دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد
سعیده خاقانی - استاد مدعو گروه مرتع و آبخیر دانشگاه فردوسی مشهد

این پژوهش به ارزیابی کارایی مالچ سنگ و گیاه بر نگهداشت ذخیره ی رطوبتی خاک در چاله های درختی کمربند سبز جنوب مشهد پرداخته است . هدف اصلی از انجام این طرح بررسی میزان حفظ رطوبت خاک در منطقه و کمک به استقرار و ماندگاری بهتر گونه های موردمطالعه با استفاده از تکنیک های مختلف ذخیره رطوبت خاک است . به منظور دستیابی به اهداف تحقیقاتی موردنظر، منطقه ای به مساحت ۵/۱ هکتار، در کمربند سبز ارتفاعات جنوبی مشهد (جاده خلج ) در نظر گرفته شد. در این منطقه در دو قسمت از زمین دو نوع مالچ سنگ و مالچ گیاهی استفاده شد و یک منطقه هم به عنوان کنترل در نظر گرفته شد. در اردیبهشت ۱۴۰۰ کاشت اولیه ۹ گونه (دغدغک ، داغداغان، زالزالک ، جارو، توت، سنجدتلخ ، سرو، زبانگنجشک ، کام تیغ ) انجام شد؛ ومجددا بازکاشت نهالهای خشک شده در اوایل خرداد انجام شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داده است که ازنظر اثرات متقابل دوجانبه زمان و گونه گیاهی بیشترین میزان رشد گونه گیاهی در شهریور و مربوط به گونه جارو است . از نظر اثرات متقابل دوجانبه مالچ و زمان نیز بیشترین میزان رشد گونه گیاهی در شهریور و مربوط به مالچ سنگی می باشد. با توجه به مقایسه میانگین اثرات متقابل دوجانبه مالچ و گونه گیاهی می توان دریافت که بیشترین میزان رشد گونه گیاهی به ترتیب در گونه های توت با مالچ سنگی ، جارو با مالچ سنگی ، داغداغان با مالچ سنگی ، دغدغک با مالچ سنگی ، زالزالک با مالچ سنگی ، زبان گنجشک با مالچ سنگی ، سرو با مالچ گیاهی و سنجد تلخ با مالچ سنگی است .

آبیاری ، درختکاری ، رطوبت ، گونه گیاهی ، مالچ سنگی ، مالچ گیاهی .