مجتبی عادلی
ضرغام محمدی

تا کنون چندین روش برای برآورد میزان رواناب ارائه شده است که مهمترین و پرکاربرد ترین این روش ها روش سازمان حفاظت خاک آمریکا یا روش SCS می باشد. ضرایب مربوط به هیدرو گراف مصنوعی SCS برای تخمین رواناب حوضه های موجود درآمریکا طراحی شده اند و در نتیجه کاربرد این روش برای حوضه های موجود در ایران می تواند باعث بروز خطا شود. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق حوزه آبخیز پسکوهک در 40 کیلومتری غرب شیراز می باشد. ایستگاه رودخانه خشک در واقع اصلی ترین ایستگاه در این حوضه محسوب می شود که در نقطه خروجی حوضه واقع شده است. در این تحقیق داده های مربوط به ارتفاع آب یا اشل در ایستگاه مورد نظر در بازه های زمانی 2ساعته اندازه گیری شده است. داده های مربوط به دبی رواناب را نیز با استفاده از دستگاه مولینه، با توجه به تغییر سطح آب رودخانه چندین بار در هر واقعه اندازه گیری شده است. در نهایت با توجه به این اطلاعات منحنی های دبی _ اشل مربوط به ایستگاه رودخانه خشک ترسیم گردید. واقعه ی بارش 34 میلی متری 90/9/1 مورد بررسی قرار گرفته است. ضریب یا شاخص رواناب در روش SCS با توجه به جنس خاک و پوشش گیاهی موجود در منطقه و همچنین شرایط رطوبتی موجود معادل 68 برآورد شده است. مقایسه هیدروگراف حاصل از روش SCS و اندازه گیری های واقعی از رواناب در حوضه مورد مطالعه نشان می دهد که توانایی روش SCS در تخمین رواناب در حوضه مورد مطالعه وحوضه های مشابه در ایران دارای خطای قابل توجه می باشد که برای به کار گیری این روش در حوضه های ایران متغیر های موجود در روش SCS باید مورد بازبینی قرار گرفته و در صورت نیاز اصلاح شوند.

روش SCS، رواناب، هیدروگراف سیلاب، حوضه پسکوهک