کبری عرفانی نیا
حمید عبداللهی
محمود خسروشاهلی
غلامرضا صالحی جوزانی

تحقیقات نشان دهنده عکس العمل متفاوت دو گونه میزبان بیماری آتشک (Fire Blight) یعنی سیب و گلابی به تحریک نظام دفاع اکتسابی (SAR) توسط اسید سالیسیلیک بوده است. این تحقیق با هدف شناسایی علت این رفتار دوگانه با توجه به نقش اسید سالیسیلیک روی آنزیم کاتالاز و تحریک نظام دفاع اکتسابی انجام شد. به این منظور طی دو آزمایش، ابتدا اثر اسید سالیسیلیک روی فعالیت آنزیم کاتالاز در شرایط آنزیم استخراج شده و سپس در آزمایش دوم فعالیت کاتالازی بافت با پیش تیمارهای یک و هفت روزه روی شاخه چه های درون شیشه، سیب MM-۱۱۱ (متحمل) و MM-۱۰۶ (نیمه حساس) و ارقام گلابی Harrow Sweet (متحمل) و Spadona (نیمه حساس) ارزیابی شد. در آزمایش اول اسید سالیسیلیک در هر دو گونه، سبب بازدارندگی فعالیت کاتالاز شد و در آزمایش دوم، افزایش فعالیت کاتالازی بافت های میزبان های مورد بررسی مشاهده شد. با توجه به رفتار یکسان دو گونه در این سطح، رفتار میزبان ها در شرایط حمله عامل بیماری در گونه گلابی در غلظت های بسیار زیاد اسید سالیسیلیک و در سیب در غلظت های بسیار کم آن بررسی و نتایج متضاد آن با آزمایشات قبلی نشان دهنده افزایش حساسیت گلابی و کاهش حساسیت سیب در این آزمایشات بود. استخراج پروتئین کل میزبان ها و ارزیابی درصد فعالیت کاتالازی در عصاره های هم غلظت شده گیاهی نشان دهنده سهم قابل توجه تر کاتالاز در بافت های سیب در مقایسه با بافت های گلابی بود. به نظر می رسد علت پاسخ دوگانه سیب و گلابی به حضور اسید سالیسیلیک در شرایط حمله بیماری به تعادل بین افزایش فعالیت کاتالازی در اثر تحریک سیستم دفاع اکتسابی و بازدارندگی آن توسط اثر مستقیم این ماده روی فعالیت آنزیم کاتالاز دو گونه، صرف نظر از حضور عامل بیماری، باز می گردد.

آنزیم کاتالاز, پروتئین کل, فعالیت کاتالازی, نسبت کاتالاز به پروتئین کل و نظام دفاع اکتسابی