علیرضا صابری
محمدتقی فیض بخش
حسن مختارپور
افشین مساوات
مرتضی عسکر

به منظور بررسی اثر تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای سینگل کراس ۷۰۴ آزمایشی به مدت دو سال زراعی (۱۳۸۳ و ۱۳۸۴) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. فاکتور اول تراکم بوته شامل چهار سطح (۵۵، ۶۵، ۷۵ و ۸۵ هزار بوته در هکتار) و فاکتور دوم آرایش کاشت با دو سطح یک ردیفه و دو ردیفه بود. نتایج نشان داد که اثر سال بر روی کلیه خصوصیات به جز تعداد ردیف در بلال و تعداد دانه در هر ردیف معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه (۴۳۸/۷ تن در هکتار) در سال دوم برداشت شد. اثر آرایش کاشت نیز بر روی ارتفاع بوته، طول بلال و عملکرد دانه معنی دار بود و بیشترین عملکرد دانه از آرایش کشت دو ردیفه به میزان ۲۳/۷ تن در هکتار بدست آمد. اثر تراکم بوته بر روی کلیه صفات مورد بررسی به جز تعداد ردیف در بلال معنی دار بود و بیشترین عملکرد دانه (۸۷۲/۷ تن در هکتار) از تراکم ۷۵ هزار بوته در هکتار بدست آمد. اثر متقابل سال × آرایش کاشت نیز معنی دار بود و بیشترین عملکرد دانه (۵۳۷/۷ تن در هکتار) در سال اول و از آرایش کاشت دو ردیفه برداشت شد. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که با آرایش کاشت دو ردیفه رقابت بین بوته ها کاهش یافته و تراکم ۷۵ هزار بوته در هکتار برای کشت ذرت دانه ای سینگل کراس ۷۰۴ در استان گلستان قابل توصیه می باشد.

آرایش کاشت, تراکم بوته, عملکرد دانه, اجزاء عملکرد دانه