مرتضی سامتی - دانشیار اقتصاد دانشگاه اصفهان
مسلم آل بوسویلم - کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه اصفهان

در یک نظام تصمیم گیری، سیاست گذاران براساس یک نظام اطلاعاتی حاوی شاخص ­های آماری تصمیم گیری می­ کنند.  اگر نظام اطلاعاتی تحت تاثیر اقتصاد زیرزمینی باشد، سیاست گذاری­ ها نیز نتایج موردنظر را نخواهند داشت، زیرا از طرفی منابع و از طرف دیگر نتایج با خطا مورد ارزیابی قرار می­ گیرند.  این بخش از اقتصاد با تاثیر گذاری بر شاخص ­های مهمی مانند توزیع مجدد درآمد، اشتغال، درآمد دولت و غیره، نهایتا رفاه اجتماعی را تحت تاثیر قرار می ­دهد.  از این رو شناخت کامل­تر این بخش و نحوه ­ی تاثیرپذیری دیگر قسمت­ های اقتصاد از این بخش، دولت ­ها را در کنترل آثار آن کمک خواهد نمود.  در این مقاله سعی گردیده با استفاده از دادگان پانل مربوط به ۱۷ کشور توسعه یافته OECD بین سال­ های ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۷ تاثیر اقتصاد زیرزمینی بر دیگر بخش ­های اقتصاد، به ویژه بازار نیروی کار این کشورها، مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و پیشنهادهایی جهت تسهیل در کنترل این بخش ارائه گردد.  نتایج نشان می دهد که در بازار نیروی کار، نرخ مشارکت اثر معنادار و منفی و نرخ بیکاری اثر معنادار و مثبتی بر گسترش اقتصاد زیرزمینی خواهد داشت و بار مقررات نیز رابطه ­ی مستقیمی بر این بخش از اقتصاد بر جای می گذارد.  در ارتباط بامالیات نیز، بار مالیاتی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصاد زیرزمینی دارد ولی در مقابل، تغییر در بار مالیاتی اثر معناداری بر این بخش از اقتصاد کشورهای مورد بررسی ندارد.

اقتصاد زیرزمینی, بازار نیروی کار, مالیات, دادگان پانل, کشورهای OECD