آسیه ذبیح نیا عمران - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نورشهرستان یزد

نیکوس کازانتزاکیس (۱۸۸۳- ۱۹۵۷) رمان مشهور «آزادی یا مرگ» را به سال ۱۹۵۶ منتشر کرد. موضوع رمان مذکور، تسلط و اشغال سال ۱۶۴۵  عثمانی ها بر جزیره «کرت» است.  مبارزات آزادی بخشی که کرتیان در سراسر قرن نوزدهم با ترکان عثمانی داشتند، طرح اصلی کتاب «آزادی یا مرگ» را می سازد. قهرمان اصلی این کتاب لوطی ای به نام  «میکلس» استکه شباهت فراوانی با داش آکل صادق هدایت دارد. علاوه بر مضامین و محتوای زندگی لوطی میکلس که همسانی بسیاری با داش آکل هدایت و راوی آن دارد؛  این دو اثر ازنظر ساختار صوری نیز به هم ماننده هستند. به همین منظورمقاله حاضر میکوشد تا با رویکرد تطبیقی امریکایی درصدد پاسخ به این پرسش است که مهم­ترین جنبه های مشترک ساختارصوری و محتوایی  شخصیت داش آکل و پهلوان میکلس کدام است؟ براساس دستاورد تحقیق، شخصیت دو داستان یادشده هم از نظر روایت خیام وار و انتقادی یا بدبینانه به زندگی و گرایش شدید به انزوا و مرگ­اندیشی و هم از نظر ساختاری و روایتگری بسیار به یکدیگر شبیه هستند.

داش آکل, هدایت, لوطی میکلس, نیکوس کازانتزاکیس