Hossein Mokhtari Hashi - Assistant Professor of Political Geography, University of Isfahan, Isfahan, Iran

با توجه به تعداد و نقش رو به رشد سازمان های منطقه ای طی دو دهه گذشته به ویژه در مورد صلح، امنیت، توسعه و پیشگیری یا تخفیف منازعات، برخی از قرن ۲۱ به عنوان دوران منطقه گرایی در مقابل قرن ۱۹ و ۲۰ که به ترتیب دوران امپریالیسم و ملی گرایی بودند، یاد می کنند. امروزه، همگرایی منطقه ای به یکی از اصلی ترین نگرانی های دولت ها تبدیل شده است. اگرچه هدف همه سازمان های منطقه ای تقویت همکاری بین کشورهای عضو است، اما در بعضی موارد رقابت های آشکار یا پنهان در سطوح خرد یا کلان وجود دارد که گاهی منجر به رکود و ناکارآمدی سازمان منطقه ای شده و مانع از همکاری موثر می شود. سازمان همکاری اقتصادی (اکو) به عنوان یک سازمان منطقه ای در جنوب غربی آسیا که در سال ۱۹۸۵ تاسیس شد، از عدم موفقیت در رسیدن به اهداف رنج می برد که به نظر میرسد یکی از مهم ترین عوامل ناکارآمدی و عدم موفقیت این سازمان وجود رقابت بین کشورهای عضو میباشد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به دنبال شناسایی زمینه های رقابت بین کشورهای عضو این سازمان از دیدگاه جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک می باشد. بدین منظور، زمینه های رقابت به چهار عامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ژئوپلیتیکی که حاوی هجده متغیر فرعی هستند طبقه بندی شدند و نتایج حاصله نشان داد که عوامل ژئوپلیتیکی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی به ترتیب تاثیر مثبت و معناداری بر بروز رقابت در سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) دارند.

ژئوپلیتیک, رقابت, سازمان همکاری اقتصادی (اکو)