قباد نادری - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی
ضرغام محمدی - استادیار بخش علوم زمین، دانشگاه شیراز
بهنام کشاورزی - استادیار بخش علوم زمین، دانشگاه شیراز

در این مطالعه جهت بررسی چگونگی چرخش هیدروژئولوژیکی آب در چشمههای گرمابی منطقه تخت سلیمان از مطالعات هیدروشیمی و زمینشناسی استفاده شده است. سیستم هیدروژئولوژیکی چشمههای مورد مطالعه را می توان به دو گروه ردهبندی کرد: ( 1) سیستم چرخش کم عمق شامل چشمههای آب سرد که تیپ آب در آنها از نوع Ca-HCO3 و Ca_Cl با دمای میانگین (13-10◦C) و غنی از Mg میباشد و ( 2) سیستم هیدروژئولوژیکی عمیق که حاوی آبهای حرارتی با تیپ آب Ca-SO4 و بامیانگین دمای (36-19 ◦C) میباشد. نتایج مطالعات انجام شده نشان میدهد که ظهور این چشمهها احتمالا با ریختشناسی منطقه که شدیدا تحت تاثیر فعالیتهای تکتونیکی بوده و دارای گسلها و شکستگیهای فراوان است مرتبط باشد. از این رو میتوان دو سیستم هیدروژئولوژیکی برای این منطقه در نظر گرفت یکی آبهای کم عمق که در مناطق آهکی و کارستی تغذیه شده و قبل از رسیدن به مناطق عمیقتر از طریق گسلها و شکستگیهای موجود به سطح راه یافته.و یکی آبهای با سیستم چرخش عمیق که توانستهاند در عمق نفوذ کنند تحت تاثیر تودههای نفوذی و گازهای هیدروترمال و بخارات ماگمایی داغ شده و پس از گرمایش به سمت سطح صعود میکنند. با توجه به تقسیم بندی ارائه شده توسط (Giggenbach, 1989) و نابالغ بودن آب در کلیه چشمهها به استثنای نمونه T13 تنها میتوان از ژئوترمومتر SiO2 برای برآورد دمای مخزن ژئوترمال استفاده نمود بر اساس این ژئوترمومتر محدوده دمایی 75 تا 325 درجهسانتیگراد برای مخزن گرمایش این چشمهها برآورد شده است.

هیدروشیمی، چشمه هیدروترمال، اختلاط آبها