راضیه نظری - عضو هیئت علمی دانشگاه میبد

نظریه آمیزه های معنایی، یکی از رویکردهای نوین تحلیل زبان است که به تشریحچگونگی ساخت معنا می پردازد. این نظریه ریشه در تئوری های استعاره شناخت ی وفضاهای ذهنی دارد. از ترکیب فضاهای ذهنی، شبکه های مفهومی ساخته می شود. پژوهشحاضر، در نظر دارد با تکیه بر رویکرد تحلیل زبان ی و با استفاده از نظریه آمیزه های معناییو نیز از رهگذر مطالعه منابع کتابخانه ای به تبیین فرآیند تولید معنا در زبان نهج البلاغهبپردازد. داده های مقاله مبتن ی بر ۱۷ متن از نهجالبلاغه است که بازتابدهنده رفتار بن یامیه وواکنشهای اجتماع نسبت ب ه آ نها م یباش د. نتایج بحث، بیانگر آن است که در نهج البلاغ هآمیزه های معنای ی بر اساس پنج شبکه مفهوم ی تک جهت ی مبتنی بر نقش و ارزش، آینه ایمبتنی بر فضاهای قرینه، تک میدانی مبتنی استعاره شناختی، دو دامنه مبتنی بر ورودی هایمتفاوت و گاه ناسازگار و چند میدانی مبتنی بر کاربست چندین شبکه مفهومی به وجودآمده است. شایان بیان است، در پژوهش حاضر عناص ر پیوندساز هویت، فضا، تغییر، جزءکل، همانندی و تضاد در فشرده سازی فضاهای ذهنی شبکه های معنایی نقش دارند.عالی ترین سطح زبان کنایه است که در نهج البلاغه بیشترین بسامد را دارا است. آمیزه هایمفهومی مبتنی بر کنایه دارای چندین فضای ورودی است

نهج البلاغه، تولید معنی، فضاهای ذهنی، آمیزه های معنایی،شبکه های مفهومی .