پیام خطیب - دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت
جمالعلی الفتی - دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت
یوسف حمیداوغلی - دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت

این آزمایش برای بررسی کارایی دما و زمان های مختلف اعمال تیمار آب داغ در مراحل مختلف رشد زایشی بر اخته کردن فیزیکی کاهو در تولید بذور هیبرید انجام شد. برای اعمال تیمار، شاخه های جانبی از گل آذین را به مدت ۲۰، ۳۵، ۵۰ و ۶۵ ثانیه، یک بار در مرحله شکوفایی جوانه و یک بار در مرحله جوانه گل (دو روز قبل از شکوفایی) در آب با دو سطح دمایی ۴۰ و ۵۰ درجه سانتی گراد (آب داغ) و ۲۵ درجه سانتی گراد به عنوان شاهد فرو برده شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد دماهای مختلف آب تاثیر معنی داری بر درصد بذور هیبرید تشکیل شده داشت در حالیکه مرحله کاربرد آب داغ و اثرات متقابل آنها تاثیری بر درصد بذور هیبرید نداشت. بیشترین درصد بذور هیبرید (۵۷/۹۴ درصد) و گرده های نابارور (۰۷/۸۴ درصد) با کاربرد آب داغ ۵۰ درجه سانتی گراد بدست آمد. استفاده از اخته کردن با آب داغ یک روش ساده و بدون نیاز به هزینه کارگری زیاد است و برای اصلاح کاهو قابل توصیه می باشد.

جوانه گل, خودگشنی, دگرگشنی, رشد زایشی, صفات نشانگر, گرده افشانی