مسعود قدسی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
مجتبی وهاب زاده
محمود ناظری
منوچهر خدارحمی
معرفت قاسمی
شیرعلی کوهکن
حمید تجلی

با اجرای طرح های تحقیقاتی به نژادی به مدت ۷ سال در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی و جنوبی و موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، اولین رقم چاودم (تریتیکاله) به نام سناباد معرفی و نامگذاری شد. رقم سناباد قبل از نامگذاری با کد لاین ET-۸۲-۱۵ در سال زراعی۸۰-۱۳۷۹، ۸۱-۱۳۸۰ و ۸۲-۱۳۸۱ به ترتیب در آزمایشات بین المللی مقایسه عملکرد، مقدماتی یکنواخت و پیشرفته یکنواخت مقایسه عملکرد دانه لاین ها و ارقام چاودم در ایستگاه های تحقیقاتی مشهد، کرج، بیرجند، مغان و زابل مورد ارزیابی قرار گرفت و به دلیل برتری عملکرد نسبت به شاهد (جوانیلو ۹۲) برای بررسی نهایی گزینش شد. در نهایت در دو سال زراعی ۸۳-۱۳۸۲ و ۸۴-۱۳۸۳ آخرین مرحله ارزیابی لاین مذکور در کنار دیگر لاین های امید بخش چاودم در قالب آزمایش یکنواخت سازگاری و مقایسه عملکرد دانه لاین ها و ارقام چاودم در دو ایستگاه تحقیقاتی مشهد و بیرجند انجام شد. رقم سناباد با میانگین عملکرد ۷۲۳۳ کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را طی دو سال اجرای آزمایش و در هر دو مکان به خود اختصاص داد و نسبت به شاهد جوانیلو ۹۲ معادل ۶/۱۶ درصد و نسبت به گندم مرودشت ۷/۲۷ درصد برتری داشت. این لاین با خصوصیاتی چون پتانسیل عملکرد بالا، متوسط رس، مقاوم به خوابیدگی و مقاوم به بیماری های رایج گندم به نام سناباد معرفی و نامگذاری شد و برای کاشت در مناطق معتدل و معتدل سرد خراسان و مناطق مشابه آن در سطح کشور پیشنهاد می شود.

اراضی حاشیه ای, استفاده دو منظوره, چاودم و عملکرد دانه