لیلا کسرائیان - دانشیار مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون و اداره کل انتقال خون شیراز
زهرا افسر - مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون و اداره کل انتقال خون شیراز
بابک شیرازی - استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
مسعود تترابی اردکانی - مرکز تحقیقات انتقال خون موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون و اداره کل انتقال خون شیراز

چکیده سابقه و هدف درخواست غیر منطقی خون در اعمال جراحی انتخابی ،به دلیل ترس از خونریزی و عدم دسترسی به خون کافی می تواند به اتلاف کیسه های خون و بالا رفتن هزینه های بانک خون منجرگردد. بنابراین بر آن شدیم تا به بررسی میزان تاثیر استفاده از الگوی حداکثر درخواست، در بهبود مصرف خون بپردازیم. مواد و روش ها این مطالعه مقطعی، در یک سوم از بیمارستان های شیراز(۲۳ بیمارستان) در سال های ۹۶-۹۵ انجام گرفت. الگوی حداکثر درخواست خون برای جراحی های انتخابی بر اساس آخرین منابع علمی وبا تایید متخصصین هر رشته تدوین و به صورت راهنما به این بیمارستان ها ابلاغ شد. میانگین تعداد کیسه های خون درخواستی، تزریق شده، کراس مچ شده، نسبت کیسه های کراس مچ شده به تزریق شده، هزینه کیسه های خون درخواستی و هزینه انجام کراس مچ در جراحی های انتخابی در ماه های آذر و دی سال های ۹۵ و ۹۶ ، قبل و بعد از استفاده از الگو مقایسه گردید. از آزمونt test  جفتی و نرم افزار آماری ۲۱ SPSS  برای آنالیز داده ها استفاده شد. یافته ها نسبت کراس مچ به تزریق بعد از استقرارالگوی درخواست، به طور قابل ملاحظه ای کاهش یافت(۳۶/۲ در مقابل ۶/۱)(۰۰۱/۰ p<). میانگین تعداد کیسه های خون مصرفی و تعداد آزمایش های کراس مچ ۲۶/۱۳% و ۹/۴۲% کاهش یافت(۰۰۱/۰ p<). به علاوه هزینه های آماده سازی کیسه های خون(۶۷/۷%) و کراس مچ(۴۳%) کاهش یافت. نتیجه گیری به نظر می رسد، درخواست خون در جراحی های انتخابی بر اساس الگوی حداکثر درخواست، می تواند به مصرف بهینه و سهولت تامین خون در شرایط اورژانسی منجرگردد. به روز رسانی آموزش پزشکان، تاکید بر درخواست خون بر اساس این الگو و بررسی مستمر درخواست و مصرف خون ضروری است. کلمات کلیدی: خون، جراحی، انتقال خون، بیمارستان ها، ایران

Key words: Blood, Surgery, Blood Transfusion, Hospitals, Iran, کلمات کلیدی: خون, جراحی, انتقال خون, بیمارستان ها, ایران