مهسا زنده لاله - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فناوری معماری دانشگاه هنر اسلامی تبریز
فرزین حق پرست - استاد دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
محمدرضا چناقلو - استاد دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی سهند

امروزه بهینه سازی عملکرد گلخانه به دلیل نقش مهم آن در تامین امنیت غذایی جامعه و صادارت محصولات کشاورزی در ایران و جهان همواره مورد توجه می باشد. عوامل مختلفی بر بهینه سازی عملکرد گلخانه تاثیرگذار می باشند از جمله آب و هوا، نور، ارتفاع، تهویه و عرض جغرافیایی گلخانه. در این مقاله نور و تهویه بعنوان عامل تاثیرگذار مورد بررسی قرار گرفته است. بطوریکه برای سقف گلخانه از ایده پوسته باز و بسته شونده و برای طراحی حجم سازه گلخانه، از متابال ها استفاده شد. ضمنا کشیدگی سازه گلخانه بر مبنای نتایج آنالیز تابش و با هدف دریافت حداکثری نور، در جهت شرقی-غربی در نظر گرفته شد. متعاقبا بهینه سازی پوسته سازه بر اساس پارامترهای آب و هوایی شهر جلفا با استفاده از پلاگین Ladybug حاصل گردید. نتایج نشان دادند بیش از ۹۷% پوسته سقف در معرض تابش بوده و فقط کمتر از ۳% پوسته سقف تابش بسیار کمی در مقایسه با سایر قسمت ها دریافت می کند. سپس تحلیل جریان باد در دو حالت سقف باز و سقف بسته با استفاده از پلاگین Butterfly انجام شد که نتایج نشان دهنده عدم تداخل جریان های باد در فضای داخل و اطراف سازه می باشند. در مرحله آخر با استفاده از نرم افزار Arduino کد مربوطه نوشته شد، بطوریکه بر اساس نیاز نور و تهویه گیاهان، پوسته سقف قادر است بصورت هوشمند باز و بسته شود.

گلخانه، سقف باز و بسته شونده، بهینه سازی نور، تهویه طبیعی