محمد نادی - دانشجوی دکتری مدیریت و کنترل بیابان، دانشکده کویر شناسی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
محمدرضا یزدانی - دانشیار گروه بیابان زدایی، دانشکده کویر شناسی، دانشگاه سمنان ، سمنان، ایران

امروزه بررسی روند تغییرات کاربری اراضی و میزان توسعه اراضی انسان ساخت به دلیل اثرات و پیامدهایمحیطی مخرب آن مانند سیل، فرسایش، بیابانزایی و تخریب زمین اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق، تغییراتکاربری اراضی شهرستان طبس در طی یک دوره ۳۱ ساله با استفاده از تصاویر ماهواره ای مورد بررسی قرارگرفت. با استفاده از تصاویر ماهوارهای Landsat ۵ سنجنده TM سال ۱۹۸۶ و تصویر ماهواره ای Landsat۸سنجنده OLI TIRS سال ۲۰۱۷ ، روند تغییرات کاربری اراضی محدوده شهر طبس در مجموع طی دورهزمانی ۳۱ ساله مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که در طی این بازه زمانی ۳۱ ساله درشهرستان طبس، روند صنعتی شدن و گسترش سطح عوارض انسانساخت (مناطق مسکونی، جاده، مناطقصنعتی) به طور قابل ملاحظه ای افزایش داشته است. میزان مناطق انسانساخت از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۶ بهمیزان ۷ / ۵۳۵ هکتار که حدود ۶ / ۵ درصد افزایش داشته و مناطق بایر از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۶ به میزان۴ / ۱۱۵۶ هکتار و ۲۶ / ۱۲ درصد کاهش یافته است. اراضی زراعی از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۶ به میزان ۶۷ / ۵۶۴هکتار یا ۹۸ / ۵ درصد افزایش یافته است. فضای سبز در طی این مدت افزایش مساحت نشان داده است واراضی باغی کاهش مساحت جزیی داشتهاند. با توجه به یافتههای تحقیق حاضر، روند تغییرات کاربری اراضیدر شهرستان طبس در جهت متراکم شدن مراکز جمعیتی در شهر طبس و تبدیل اراضی بایر به چشم اندازشهری و اراضی زراعی است که نیاز است تامین نیازهای ساکنین در کنار حفظ منابع طبیعی با مدیریت اصولیمنابع صورت گیرد.

کاربری اراضی، تصاویر ماهوارهای، سنجش از دور، اراضی انسان ساخت، طبس