مسعود سعادت مهر - استادیار اقتصاد دانشگاه پیام نور، ایران، تهران.
روزبه بالونژادنوری - استادیار گروه اقتصادی، پژوهشکده امور اقتصادی

رفتار مصرف‎کنندگان و سبک‎های خرید آنها می‎تواند عاملی مهم در تقویت کالاهای داخلی یا تضعیف آنها درمقابل کالاهای خارجی باشد. هرچه سلیقه مصرف‎کنندگان بهسمت استفاده از کالاهای داخلی بیشتر باشد، رشد اقتصادی، تولید داخلی و اشتغال بیشتر می‎شود؛ ازاین‎رو آگاهی از سبک‎های خرید مصرف‎کنندگان از اهمیت بالایی برخوردار است. با این کار می‎توان معیارهای تصمیم به خرید مصرف‎کنندگان را استخراج نمود و بر مبنای آنها راهکارهای عملی جهت خرید و حمایت از کالاهای ایرانی را درمقابل کالاهای خارجی ارائه کرد. بنابراین، در این پژوهش، سبک‎های مصرف و تقاضای خرید مصرف‎کنندگان بررسی شده است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر هرکدام از سبک‎های تصمیم‎گیری خرید بر مصرف کالاهای ایرانی است. جامعه آماری تحقیق، شامل افراد بالای هجده سال ساکن در استان لرستان به تعداد ۱ میلیون و ۲۶۰ هزار و ۳۹۳ نفر است که از این جامعه تعداد ۳۵۵ نفر براساس فرمول کوکران به‎عنوان نمونه انتخاب شد. این تحقیق به روش میدانی با استفاده از ابزار پرسش‎نامه انجام شده است. تجزیهوتحلیل داده‎ها با استفاده از روش مدل‎یابی معادلات ساختاری انجام شده است. نتایج نشان می‎دهد سبک‎های خرید ملی‎گرایی اقتصادی، کیفیت‎گرایی، قیمت‎گرایی و تبلیغ‎گرایی رابطه مثبت و سبک‎های برندگرایی و مدگرایی رابطه منفی با مصرف کالاهای ایرانی دارند. ملی‎گرایی اقتصادی بیشترین تاثیر مثبت و تبلیغ‎گرایی کمترین تاثیر مثبت را بر مصرف کالاهای ایرانی دارند.

سبک‎های خرید, ملی‎گرایی اقتصادی, برندگرایی, مدگرایی