داود رشیدی - دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه اصفهان
محمد واعظ برزانی - دانشیار گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم اداری دانشگاه اصفهان
رسول بخشی دستجردی - عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان

در اقتصاد ایران تامین مالی کسری ‎بودجه دولت تاکنون به‎طور ‎سنتی از طریق استقراض از بانک مرکزی انجام ‎می‎شود. در بسیاری از کشورها اوراق قرضه مهم‎ترین روش تامین مالی کسری ‎بودجه میباشد؛ اما به‎دلیل مسائل شرعی در نظام حقوقی اقتصاد ایران پذیرفتنی نیست. به‎همیندلیل اندیشمندان اقتصاد اسلامی در ایران یک ابزار تامین‎ مالی جایگزین به نام اسناد خزانه اسلامی معرفی کرده‎اند که ماهیت آن متفاوت از اوراق قرضه متعارف است. این پژوهش به مقایسه و تحلیل سه روش استقراض از بانک مرکزی، اوراق ‎قرضه و اسناد خزانه ‎اسلامی به‎عنوان روش‎های تامین مالی کسری بودجه بر متغیرهای منتخب اقتصاد کلان مانند تورم، سرمایه‎گذاری، تولید ناخالص ‎داخلی و... می‎پردازد.این مقایسه با استفاده از الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) برای یک اقتصاد باز با در نظر گرفتن روش‎های متفاوت تامین مالی کسری بودجه دولت انجام شده است. تلفیق نتایج نشان ‎می‎دهد استفاده از اسناد خزانه اسلامی برای تامین مالی کسری بودجه دولت مناسبتر از دو ابزار دیگر یعنی استقراض از بانک مرکزی و استفاده از اوراق قرضه است.

کسری بودجه, اسناد خزانه اسلامی, استقراض از بانک مرکزی, اوراق قرضه, DSGE