مهرزاد مقدسی - دانشیار فیزیولوژی ورزشی، گروه علوم ورزشی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
اصغر نیکسرشت - استادیار فیزیولوژی ورزشی، گروه تربیت بدنی واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران
سمیه رشیدفرد - دانشجوی مقطع دکتری، گروه علوم ورزشی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
افشار ابوالحسن تاش - مدرس دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید رجائی فارس

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه تحمل گلوکز و سطح انسولین خون در دوندگان سرعتی و استقامتی نخبه پس از یک جلسه فعالیت هوازی وامانده ساز طراحی گردید. روش‎شناسی: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با اندازه گیری مکرر بود. تعداد ۱۶ دونده سرعتی و استقامتی واجد شرایط پژوهش شرکت کردند. اولین مرحله خونگیری در صبح روز آزمایش در حالت استراحت، ناشتا و نیم ساعت قبل از اجرای آزمون از سیاهرگ بازویی در وضعیت نشسته برای سنجش سطوح انسولین و گلوکز خون انجام شد. سپس، آزمودنی ها بر روی نوار گردان به اجرای آزمون بروس به عنوان یک جلسه تمرین هوازی وامانده ساز پرداختند و بلافاصله پس ازآن، دومین مرحله خونگیری به صورت مشابه انجام گردید. در مرحله بعد، محلول گلوکز به صورت نوشیدنی دهانی به هر دو گروه آزمودنی ها داده شد. مرحله سوم و چهارم خونگیری ۳۰ و ۱۲۰دقیقه بعد از مصرف محلول گلوکز انجام شد. به منظور تجزیه و تحلیل نتایج از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری و آزمون تعقیبی توکی همراه با اصلاحیه بونفرونی با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۸ استفاده شد. یافته ها: در دونده های سرعتی، سطح گلوکز خون ۳۰ و ۱۲۰ دقیقه پس از فعالیت به ترتیب ۳۴/۷ و ۲۱/۰۵ درصد افزایش یافت (۰/۰۵>P)؛ بعلاوه، سطح گلوکز خون ۳۰ دقیقه پس از فعالیت در دوندگان سرعتی ۲۰/۲ درصد نسبت به بلافاصله پس از فعالیت افزایش معنی داری نشان داد (۰/۰۵>P). در دوندگان استقامتی، سطح گلوکز خون بلافاصله پس از فعالیت ۲۲/۰۳ درصد افزایش داشت؛ این افزایش، ۳۰ دقیقه پس از فعالیت ۳۱/۳ درصد بود (۰/۰۵>P). سطح انسولین خون ۳۰ دقیقه پس از فعالیت در دوندگان سرعتی ۶۷/۴ درصد و در دوندگان استقامتی ۷۸/۲ درصد گزارش شد؛ انسولین خون ۱۲۰ دقیقه پس از فعالیت در دوندگان سرعتی ۷۷/۸ درصد و در دوندگان استقامتی ۸۲/۶ درصد بالاتر از حالت استراحت بود (۰/۰۵>P). نتیجه‎گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر میتوان گفت دوهای سرعتی و استقامتی به یک میزان منجر به بهبود تحمل گلوکز می گردد.

تحمل گلوکز، مقاومت به انسولین، دوندگان سرعتی، دو استقامت