فروغ گلکار - دانشجوی دکتری هواشناسی کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان
صفر معروفی - دانشیار بخش مهندسی آب دانشگاه بوعلی سینا همدان
محمدرضا پیشوایی - استادیار بخش مهندسی مهندسی آب دانشگاه شیراز
سیدمحمدجعفر ناظم السادات - استاد بخش مهندسی آب دانشگاه شیراز

بررسی وارونگی هوا در اجرای موفق بارورسازی زمینی ابر (توسط ژنراتور)، با هدف افزایش بارش و کاهش آلودگی نمکی اتمسفر، ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه، اهمیت فراوان دارد. در این بررسی از دادههایروزانه ایستگاه جو بالای تبریز در دوره آماری ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۰ استفاده شد. پروفیل قائم دما در گام زمانی روزانه مطالعه و وقوع انواع وارونگی با توجه به ارتفاع از سطح زمین مشخص گردید. برای این منظور تمامی وارونگیهادر سه لایه ارتفاعی جو طبقهبندی گردیدند. سپس برای هر روز و ماه میانگینی از شدت و عمق وارونگی در دوره ۱۰ ساله بررسی و محاسبه شد. نتایج، بیشینه رخداد وارونگی سطحی و میانی را در ماههای ژانویه، فوریه و دسامبر و در ارتفاع ۱۴۵۰ تا ۱۵۵۰ متری از سطح دریا برای وارونگی سطحی و ۲۱۹۱ تا ۳۰۷۷ متری برایوارونگی میانی نشان داد. در سطح ۳، ماه جولای بالاترین فراوانی وقوع وارونگی را دارد و با ارتفاع ۵۴۵۰ تا ۶۸۹۷ متری از سطح دریا. بنابراین پیشنهاد نخست جانمایی ژنراتورهای بارورسازی ابرها در ارتفاعات بین وارونگی سطحی و میانی میباشد

وارونگی هوا- آلودگی جو- دریاچه ارومیه