مهدی خجسته پور - Professor, Department of Biosystems Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
سعید قنبری آزاد پاشاکی - Ph.D Student, Department of Biosystems Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
محمدعلی ابراهیمی نیک - Assistant Professor, Department of Biosystems Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
عباس روحانی - Associate Professor, Department of Biosystems Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

زمینه و هدف: امروزه با توجه به روش­های متداول لندفیل کردن، دغدغه­های محیط­زیستی شیرابه­های تولیدی به یک مشکل جهانی تبدیل شده است. فرایند فیزیکی-شیمیایی یک راه ­حل بالقوه و مقرون به ­صرفه برای تصفیه شیرابه لندفیل به­­شمار می رود. به­دلیل وقت­گیر بودن آزمایشات جارتست برای دستیابی به غلظت مناسب مواد منعقدکننده، هدف این پژوهش، بررسی تصفیه پذیری شیرابه لندفیل زباله مشهد با استفاده از روش سطح پاسخ به­عنوان جایگزین روش­های معمولی در فرایند انعقاد-لخته­سازی بوده است. مواد و روش­ها: آزمایشات در جارتست ۶ خانه با حجم موثر mL ۵۰۰ انجام شد. توانایی کلرید آهن ۶ آبه در پاسخ به چهار پارامتر COD، TSS، کدورت و قلیائیت مورد بررسی قرار گرفت. برای ارزیابی مدل و بهینه­سازی غلظت منعقدکننده و pH با توجه به بالاترین راندمان حذف، طرح مرکب مرکزی و روش سطح پاسخ استفاده شد. آنالیزهای فیزیکی و شیمیایی بر مبنای روش های استاندارد آب و فاضلاب آمریکا انجام گردید. یافته­ها: نتایج نشان داد که برای سه پاسخ (COD، TSS و قلیائیت) مدل درجه دوم و کدورت نیز مدل درجه دوم کاهش یافته تحت شرایط بهینه برای غلظت g/L ۲۳/۱۰ در pH ۸۵/۸ حاصل شده است. آزمایشات تطبیق تحت شرایط بهینه منجر به حذف COD، TSS، کدورت و قلیائیت به ترتیب برابر ۷۹/۶۶%، ۶۱/۸۸%، ۵۳/۹۷% و ۸۹/۶۷% شد. بررسی­های آماری (جدول ANOVA، مقادیر R۲ و P-value) نشان داد که مدل­ها برای ارائه داده­های تجربی مناسب و در تمامی مدل­ها، مقدار R۲ بیشتر از ۹۹/۰ بود. مقادیر P-value نیز نشان داد که اثرات درجه دوم و درجه دوم کاهش یافته در غلظت کلرید آهن و pH انعقاد معنی­دار بوده است. همسویی و تطابق نتایج تجربی نیز نزدیک به پیش­بینی حاصل از مدل­ها بود. نتیجه­گیری: با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش با روش سطح پاسخ، از فرآیند انعقاد-لخته­سازی می­توان به­عنوان فرایندی موثر برای حذف ترکیبات بازدارنده شیرابه به کار گرفت.

: Leachate treatment, Ferric chloride, Response surface methodology, Coagulation–flocculation., تصفیه شیرابه, کلرید آهن, روش سطح پاسخ, انعقاد-لخته سازی