محمد ملکوتیان - Environmental Health Engineering Research Center and Department of Environmental Health, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran
مرضیه جاودان - MSc student in Environmental Health Engineering, Department of Environmental Health, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran
فرناز ایرانمنش - Environmental Health Engineering Research Center, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran

زمینه و هدف: گرچه دریافت فلوراید اضافی برای انسان مضر می باشد، ولی کمبود آن مشکل ساز است. مطالعه با هدف بررسی کارایی سنگ بوکسیت معدن تاش در حذف فلوراید انجام گرفت. مواد و روشها: مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی از اردیبهشت تا آبان سال ۱۳۹۲ روی نمونه سنتتیک  و آب منطقه کوهبنان، در مرکز تحقیقات بهداشت محیط کرمان انجام شد. جاذب، از بوکسیت معدن تاش در استان سمنان تهیه گردید. آنالیز بوکسیت با روش طیف سنجی فلوئورسانس اشعه ایکس و طیف سنجی تفرق اشعه ایکس انجام گرفت. با محلول های سنتتیک فلوراید اثر پارامترهای pH ، زمان تماس، مقدار جاذب و غلظتهای مختلف فلوراید در حذف فلوراید بررسی گردید. آزمایشات روی نمونه آب واقعی در شرایط بهینه انجام شد. به منظور درک بهتر فرآیند جذب، سینتیک و ایزوترم جذب بررسی شد. میزان فلوراید به روش اسپادنس انجام شد.  برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Excel استفاده شد. یافته ها: حداکثر راندمان حذف فلوراید ۲۰/۶۸ % در نمونه سنتتیک در pH ۷، زمان تماس ۱۲۰ دقیقه توسط ۲۵ گرم در لیتر بوکسیت بدست آمد. این میزان در نمونه واقعی در شرایط بهینه ۶۷/۶۱ % بود. جذب فلوراید از ایزوترم لانگمویر با ضریب همبستگی ۹۹۱/۰ و سینتیک واکنش درجه دوم با ضریب همبستگی ۹۸۵/۰ پیروی می کند. نتیجه گیری: بوکسیت معدن تاش بدون نیاز به آماده سازی اولیه جهت حذف فلوراید از آبهای زیرزمینی دارای راندمان حذف ۶۷/۶۱% است و می تواند به عنوان یک جاذب ارزان قیمت و موثر استفاده شود.

Adsorption isotherm, Adsorption kinetic, Fluoride, Tash mine Bauxite., سینتیک جذب, ایزوترم جذب, فلوراید, بوکسیت معدن تاش